Sugilanon: Paghandom sa ginikanan

KANIADTO usa lamang ako ka anak, gihimugso sa sabakan sa inahan, gibuhi, gipadako. Karon, wala na akong ginikanan. Mitaliwan na sila sa laing kinabuhi. Karon, usa na ako ka amahan. Sukad sa una kong liwat hangtod sa ikalima kong liwat. amahan ako ug nagpanuigon na karon og kan-uman ug upat ka tuig.

Nahinumdoman ko ang labing mapait ug magul-anong bahin sa akong ginikanan.

Kalim-an pa ang panuigon ni Mama Minga dihang dili na siya makalakaw og tarong, ingon sa giatake siyag diyutay sa sakit sa kasingkasing, naganiwang ug naganiwang siya. May diyabetes usab siya, apan walay mga igsuon kong nagatagad niini. Samtang si Tatay Estong nagpanuigon nag kapin sa kan-uman ka tuig. Maskin tiguwang na kaayo siya, mananom siyag mga tangkong sa eskuwater nga dapit. Mananom usab siyag kamoteng kahoy dapit sa north reclamation area diin nagbuntaog na karon ang dakong shopping mall sa dakbayan sa Sugbo.

Kahinumdom ko ining bahina sa kinabuhi kay sa pagkadaot sa lawas sa inahan ko

magsaguyod ang mga tiil niini nga molakaw ug mangumpra gihapon sa tiyanggihan sa Carbon gikan sa dapit nga gipuy-an namong mga eskuwater sa north reclamation area. Mangumpra siya sa Carbon aron makapadayon pa sa pagpaninda og mga pagkaon. Dihang mawad-an og kinitaan, molakaw siya ngadto sa barangay Carreta aron moprenda o mobaligya sa ilang mga sapot aron may ikapalit kami og mga pagkaon.

Samtang si Tatay Estong maskin may rayuma motulod sa hinimo niyang kariton nga kargahan niya sa mga tangkong nga itumod niya sa gamayng tiyanggihan sa Barangay Luz sa dakbayan sa Sugbo. Si Manoy Piryong nga miasenso sa iyang sari-sari nga tindahan misaway sa among amahan kon nganong naminyo pag-usab dihang nabiyudo kini. Naminyo siya pag-usab sa akong inahan. Ingnon ini pagsulti sa akong Manoy Piryong, “Mao na! Nagminyo man pag-usab!”

Kon wala maminyo pag-usab ang among amahan nga Ilonggo, dili unta makataak ang upat ka magulang kong mga lalake sa Sugbo. Sundalo ang among amahan nga nadestino sa kampo sa dakbayan sa Sugbo ug silang upat ka magsuon gipasagop lang sa mga kadugo ni Tatay Estong didto sa bukidnong bahin sa Negros aron may makaatiman kanila. Gimahayan hinuon si Tatay Estong nga naminyo sa akong inahan nga misagop kanilang mga anak. Sumala pa ni Manoy Piryong, gipatay-patay sila sa pag-ayuda sa negusyong karenderiya sa among ginikanan. Apan nakagradwar silang upat sa hayiskol ug may nakatapos sa kursong bokasyonal. Ang uban kanila nagligoy-ligoy lang.

Paralisado na ang akong inahan dihang nagtungha na ako sa kolehiyo ug nakatapos sa akong Commerce degree. Kini tungod sa scholarship ko isip staff writer sa school publication ug sa pagpangutang og sapi. Moangkat ug motumod kog duha/ka buyot nga coated peanuts sa among school canteen aron may ikaplete ug ikabawon ko sa pagtungha sa kolehiyo. Ug dihang nakatapos na ko sa akong pagtuon ug nakatrabaho, gibuhi ko ang akong ginikanan ug mga igsuon sa pipila ka tuig. Naminyo ko tungod sa inahan ko nga miingon nga magminyo ako aron may moatiman kanako.

Apan dihang naminyo na ko ug may mga anak na. May nakatapos gani kanila sa kolehiyo, nag-inusara na lang hinuon ko kay gipasagdan ako sa akong asawa ug mga anak kay nawad-an kog trabaho. Kay may Diyos nga gituohan, gisaligan ug gilauman ko, nakabakod ako sa akong pag-inusara. May negusyo akong ginagmay ug nakapuhunan sa gamay kong pensiyon. Apan wala ako mag-inusara kay gihandom ko sa kanunay sila si Mama Minga ug Tatay Estong. Usa sab ko ka magsusulat. Maong gisulat ko kining sugilanon sa akong kinabuhi. (Katapusan)

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph