GIABOT nag kapuol sagol kapikal si Anton aning ugangan niyang si Mama Masyang nga nia nagbakasyon sa ilaha. Gawas nga perti ka kas anig bugas (puyra buyag, lisod ning pildihon sa kontes og kaon), hilabihan pa gyud ka senyoritahon og batasan. Sugo diri, sugo didto. Mando diri, mando didto. Unyag di matuman, kay usahay di masabtan ang Inilonggang sinultian, dayong kusmod-kusmod ang simod.
Taga Iloilo kining iyang ugangan. Biyuda. Duha lang ang anak niini: si Divina nga asawa niya ug ang magulang ni Divina nga lalake nga tua sa ilang probinsiya. Didto niipon pagpuyo kining iyang ugangan, apan sa pagka karon nia ni sa Cebu kay nagbakasyon.
“Unsa diay kadugay si Mama Masyang dinhi sa atoa, Day Divina?” Nangutana si Anton ganina human sa ilang pamahaw.
“Ambot! Ngano diay?” ni Divina. Nangandam siya alang sa opisina. Tesurera siya sa ilang lungsod sa Cordova.
“Gayud lang. Ingon man god siya niadto nga duha ka semana ra ang iyang bakasyon. Pero karon, duha ka bulan na man, nia pa siya.”
Nahiyanghag si Divina. Kadiyot nga mitutok kang Anton. Misantop sa iyang hunahuna nga tingali gihasulan na ang iyang bana sa taras ug batasan sa iyang inahan.
“Ada. agwantaha lang nang batasan ni Mama, Anton. Tingali og nakauyon kaayo sa linarang nimong bakasi,” matod ni Divina dayong talikod. Dili layo sa ilang balay ang munisipyo sa ilang lungsod.
“Nakauyon lagi! Pero ako ang mahimuot ani!” bagutbot ni Anton dihang nakalakaw na si Divina.
Kay tuod, kinsay mahimuot sa batasan sa iyang ugangan nga kapritsosa kaayo?
“Anton, kinahanglan nga kada aga may ara gid sud-an nga linarang, ha? Kay abaw, ka namit gali nga isda sina nga bakasi! Waay gid na iya sadto sa amon sa Iloilo, blah!” mga pulong ni Mama Masyang.
Tiaw mo na? Kinahanglan gayud kuno ni Mama Masyang nga kada buntag may sud-ang linarang. Ang naka-porke kay usahay walay mapalit nga isdang bakasi sa ilang merkado publiko. Maong kaadlawon pa mapugos intawon si Anton pagsugat-sugat sa mga mananagat didto sa baybayon sa pamasin nga may maambitan alang sa kapritso sa iyang ugangan.
Karong buntaga, nagluto na sab si Anton og linarang nga bakasi alang sa iyang ugangan. Siya mismo ug si Divina gisumhan na niini. Apan karon gi-upgrade niya ang timplada. Gisilian niyag daghan. di sama sa naandan nga igo-igo da iyang itimpla. Usa ka hakgom nga siling kulikot ang iyang gidugmok ug gilunod sa sabaw. Sa iyang hunahuna, motikuka gyud unya ang iyang ugangan tungod sa tumang kahalang sa sabaw. Mahilos ang lingagngagan ug motagam. Unya, mopauli na sa ilaha, sa Iloilo gid ya! Nakaseguro siya nga molampos siya niini.
Tuod man, mitak-ang na si Mama Masyang sa lamesa. Way daghang seremonyas gisakwat ang usa ka yahong nga linarang. Mihigop. Milad-ok. Unya, misulti, “Asusss! Ano ba ini? Perti ka anghang ini nga linarang man! Sin-o ang nagluto sini?”
“Si Anton man, Ma. Ngano diay?” Si Divina ang mitubag nga diha maglingkod tupad sa iyang inahan.
Si Anton naghupo-hupo sa kusina, mitukiki sa pinugngan nga katawa.
“Abaw, Linti! Kamaayo gid nga kusinero ini nga bana nimo, Divina! Kay amo gid ini nga timplada sang linarang nga akon kinaham, blah!” Ug gitawag niya si Anton, “Anton! Antonio, kadto ka anay diri, To! Pasalamat ko sa imo!”
Wa mokihol si Anton nga nakaingon, “Giahak na! Ampay man diay!” Ug giangkon niya ang iyang kapakyasan. (Katapusan)