SUSMARYUNES! Adda manen baro a kontrobersiya malaksid iti agdama nga isyu ti Covid-19. Ania manen? People Power 4 kano—amangan ta mapasamak (kano) inton Feb. 25. Kadagiti nakalipaten... dayta a petsa (Feb. 25) ti anibersaryo ti Edsa People Power Revolution.
Saludsod: Ania koma dagiti rasones ta simngaw manen ti nakuna a people power? Ania a grupo dagiti agpampanunot iti dayta a ganuat, kas pangarigan? Adda pay ngata alsemna wenno kidagna ti gandat a mangagaw iti turay babaen iti people power? No adda man pitikna pay laeng, makaanay ngata dayta a puwersa tapno mapung-ir ti agdama a poder iti agdama a panawen? Dagita man, pards, ti intayto saggaysaen nga amirisin ngem intay man biit pasadaan dagiti paspasamak iti kagimongan iti naglabas:
***
Idi kimmaro ti isyu ti coronavirus disease (Covid-19)... immadu dagiti pamkuatan a limtuad. Datyoy ket bunga ti danag iti kinaadun dagiti nagpositibo iti nasao a sakit ken kaadun dagiti natay. Maysa kadagiti panagannad ket ti inruar nga order wenno bilin ti Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) kadagiti adda iti transport industry iti sapasap a pagilian. Amin dagiti driver ken kundoktor agraman inspectors ket masapul nga agsuot iti face mask. Adda multa a P5,000 kadagiti saan a sumurot kadagiti amin a public utility vehicles. Ti pammilin ket inaramid ti LTFRB tapno masaluadan ti salun-at dagiti maseknan manipud Covid-19.
Iti napasamak a hearing ti House Committee on Transportation, kiniddaw ti Federation of Jeepney Operators and Drivers Association of the Philippines (FEJODAP) babaen kenni Zenaida Maranan nga ikkaten koman ti LTFRB ti multa gapu ta uray kasano kano ti ayatda nga agtungpal iti pammilin, awan met ti bastante a face mask kadagiti paggatangan. No awan kano’t magatangda, apay nga isuda ti mamulta? Kinapudnona, nupay adda dagiti damag itay kallabes nga adda kanon nasarakanda a manufacturer a makatulong, ngem kuna met ti Department of Trade and Industry (DTI) nga agkurkurang latta ti produksiyon. Agsapsapul pay laeng iti agdama ti DTI no sadino pay a pagpagilian ti mabalin a makatulong panggep iti face mask.
***
Covid-19 update 1: Dimmanonen iti 2,000 ti bilang dagiti pimmusay sadiay China gapu iti daytoy a sakit kalpasan a nakailista iti 132 a pimmusay sadiay Hubei province. Adda pay nainayon (iti nasao a probinsiya) a 1,693 a kaso itay nabiit isu a limmampasen iti 74,000 ti bilang dagiti positibo iti Covid-19 sadiay laeng Mainland China. Iti dayta a bilang, saan pay a nainayon dagiti positibo a kaskaso manipud sabali a pagpagilian. Agyamantayo ta iti kaudian a report ti DOH, tallo laeng ti nakumpirma a nagpositibo ditoy pagilian no idilig iti bilang manipud dadduma a nasyon. Nupay bimmaba kanon ti bilang dagiti nagpositibo iti nakuna a sakit iti ruar ti Hubei, saanna a kayat a sawen a kimmapsuten ti nakuna a sakit. Kuna met ti World Health Organization, nasapa pay tapno makunan a bimmaban ti bilang dagiti kaso.
***
Covid-19 update 2: piman met dagiti kailiantayo (nasurok 500) a nakalugan iti Diamond Princess a naka-quarantine sadiay Yokohama, Japan gapu iti Covid-19. Iti kaudian a report, nasurok iti tallupulo (40) a Filipino seafarers ti nakuna a barko ti adda kadagiti pagagasan ti Japan gapu ta nagpositibo dagitoy iti virus. Gapu ta nalpasen ti 14-day quarantine iti nakuna a barko, mabalinen a makaawid dagiti pasaherona agraman dagiti Pilipino.
Addan isagsagana ti pagilian nga addang tapno mayawid dagitoy ditoy pagilian iti kabiitan a panawen nupay mabati pay sadiay Japan dagiti nagpositibo tapno maagasan. Kinumpirmar met ni DOH Asec. Maria Rosario Vergeire nga adda maysa nga OFW sadiay Hong Kong ti nagpositibo iti Covid-19. Naakaran daytoy manipud iti ay-aywananna a pasyente a nagpositibo met iti virus. Nainayon iti report nga addan iti stable a kasasaad ti nakuna nga OFW iti agdama.
***
Covid-19 update 3: presidente ti ospital sadiay Wuhan City ti Hubei Province ti China... naipadamag a pimmusay gapu iti Covid-19. Babaen iti China state television, pimmusay ni Liu Zhimming, presidente ti Buhan Wuchang Hospital. Isu ti maikapito a health worker a pimmusay gapu iti nakuna a sakit. Kinapudnona, ti doctor a kaunaan a nakaduptal iti coronavirus ket pimmusay, mano nga aldaw manipud pimmutok ti nakuna a sakit.
Iti likud dagiti nakas-ang a paspasamak... inikkat metten ti Pilipinas dagiti travel ban sadiay Taiwan, Hong Kong ken Macau. Mabalinen dagiti OFWs ti agsubli kadagiti trabahoda kadagita a disso. Ngem ti napait, adda dagiti OFWs ti inikkaten dagiti saan a nakauray nga employersda sadiay. Tsk tsk...imbag laketdin ta awanen daydi lolok. Awan an-anusna panggep iti sakit. Saan kano idi nga agpadpaduktor ta dina kayat a maammuan ti sakitna. Saan kano a managsakit ta mahilig iti kilawen ken nateng. Ngem ti banglesna, nupay saan a natay daydi lolok gapu iti “sakit”...naungkak daytoy gapu iti “sakit ti nakem!”
***
Covid-19 update 4: kaunaan nga agas kontra Covid-19, aprubadon sadiay China. Inyanunsiyo ti Zhejianmg province sadiay China nga inprubarandan ti kaunaan nga agas a makatulong kano kadagiti pasyente kontra iti deadly virus a novel coronavirus. Innaganan ti Taizhou government ti agas a “Fapilavir,” nasamay kano daytoy ken epektibo a kas antiviral ket addan pammalubosda a mailako iti publiko. Ti nakuna nga agas ket na-develop ti Zhejiang Hisun Pharmaceutical Company kalpasan iti no mano a clinical trials nga inaramidda.
Sapay koma ta daytoyen ti soludsyon tapno saanen a makapagwaras pay ti virus a nakuna iti sangalubongan. Sapay koma ta awan ti mangpeke. No peke a damag ti pagsaritaan... itay nabiit, sadiay Mandaue City, maysa nga optometrist nga agiwarwaras iti “fake news” panggep iti Covid-19 ti inaresto dagiti otoridad. Nabigbig ti suspect a ni Josephil Brian Consuelo a nagpost iti FB accountna nga addda kano pasyente nga addaan Covid-19 ti pimmusay sadiay Cebu Medical Center ngem kalpasan iti biripikasyon, peke gayam ti impadamagna.
***
Intayon sublian ti tema panggep iti People Power 4: Simngaw ti isyu ti people power wenno kudeta kontra Pres. Duterte gapu kadagiti kano nasalaw ti Armed Forces of the Philippines (AFP) a mensahe ni CPP founder Jose Maria Sison a nagkuna a matnag kano iti People Power wenno kudeta dagiti military kontra iti administrasyon ni Pres. Duterte gapu iti panangibasurana kano iti Visiting Forces Agreement (VFA). Linaon kano iti mensahe ni Sison a dismayado kano ti dakkel a puwersa ti military kalpasan nga imbasura ni Pres. Duterte ti VFA ket mabalin kano a planuen dagiti opisyales ken puwersa-militar ti maysa a kudeta kontra Digong.
Ngem iti benneg met ti AFP, agtagtagainep laeng kano ni Sison. “Nag-iilyusyon siya. Itinutulad niya ang AFP sa kanyang teroristang hukbo—ang New Peoples’ Army—na ang kanyang mga utos ay nilalabag at hindi sinusuportahan ang kanyang mga paninindigan,” reaksiyon ni AFP Chief of Staff Brig. Gen. Edgard Arevalo.
Innayonna pay, “Sa susunod dapat hindi na natin pinapatulan ang ganyang mga statement mula kay Sison. You are just giving him and his statements undeserved credence.”
Tsk tsk... daytoy ti alsemna, pards... adu dagiti manamati ken nalaka a maallukoy. Ti angpepna...adda dagiti mapasurot babaen iti nasasam-it a pannao ngem dida met ngarud ammo ti kaipapananna. Narigat ti agbalin a bulsek a pasurot, isu nga agmataka, kabsat. Adios mi amor, ciao, mabalos!