Roldan: Nalimtang bayani sa Edsa

MALIPAYONG pagsaulog sa "Edsa revolution." Ang uban dili gustong tawagon og Edsa revolution kay mas sakto daw ang "civilian-backed military uprising" o kudeta sa nahitabo niadtong 1986.

Gitawag usab kini nga "People Power Revolution" kay ang mga ordinaryong tawo na mismo ang nialsa batok sa gikasilagan nga diktadoryang panggamhanan ni Marcos. Dunay nagtawag niini nga "church-backed military revolt" tungod kay nanawagan ang simbahan nga monaug na si Marcos sa pwesto.

Sa akong kabahin, daghan ang nahitabo una ang Edsa (Epifanio De Los Santos Avenue), ang dalan diin nagtapok ang katawhan aron protektahan sila si Juan Ponce Enrile, kanhi sekretaryo sa depensa ug Fidel V. Ramos nga hepe sa Integrated National Police nga nikalas sa kampo ni kanhi Presidente Ferdinand E. Marcos.

Ang nahitabo sa Edsa maoy kinasang-an sa kasuko sa tawo sa sobra 20 ka tuig nga pag-abuso sa gahom sa presidente nga may pinakataas nga grado nga nakuha sa Bar Exams sa kasaysayan sa nasud. Resulta usab kini sa daghang mga malinawon og maduguong pag-alsa sa katawhan sa nagkadaiyang suok sa nasud.

Apil niini ang giyerang gisugdan sa komunistang grupo, sa August One Movement ni Sen. Butch Aquino nga manghod sa gipatay nga si Sen. Ninoy Aquino, ang Yellow Friday Movement sa "civil society group," mga pag-alsa sa relihiyusong grupo, lakbayan sa mag-uuma, mamumuo, kababayen-an og propesyonal.

Di makalimtan ang natampo sa kabatan-onan sama sa "First Quarter Storm," Kabataang Makabayan, League of Filipino Students, Student Christian Movement ug uban pa. Ang militante kaniadto kay gibahin sa duha ka grupo, ang "national democrat" (natdem) ug "social democrat" (socdem).

Ang natdem kay kadtong naimpluwensiyahan o nisunod sa linya sa Communist Party/National Democratic Front ni Jose Maria Sison nga buot moilog sa gahom pinaagi sa gitawag niini nga "national democratic revolution."

Kadtong naghandom sa malinawong paagi sa pag-usab sa sistema sa nasud sama sa eleksyon kay gitawag og socdem apil niini ang daghang mga partidong politikal sama sa Partido Demokratiko Pilipino (PDP) Laban nga maoy opisyal nga partido ni PRody Duterte.

Sa katapusang bahin sa 1980s ang natdem nasiak sa duha ka paksyon, ang "reaffirmist" nga nisunod gihapon sa pamunoan ni Joma Sison og ang "rejectionist" nga nisupak apan nagpadayon sa ilang pakigbisog sa pag-ilog sa politikanhong gahom pinaagi sa armadong pakigbisog.

Apil sa pag-alsa nga nakatabang sa pagkahugno sa pamunoan ni presidente Marcos kay ang giyera sa Mindanao nga gipangulohan sa Mindanao National Liberation Front ni kanhi UP Prof. Nur Misuari nga nasiak usab ngadto sa Mindanao Islamic Liberation Front ni Salamat, Murad, og mga kauban.

Ang usa sa pinakadakong lider sa "Yellow Friday Movement" sa Davao kay si Nanay Soledad "Soling" Duterte nga inahan ni PRody. Sa pagkatinuod, mabulukon ug makasaysayanon kaayo ang panghitabo nga nisangko ngadto sa Edsa revolt.

Unta itudlo kini sa atong mga eskwelahan ug mahibal-an sa mga milinyals ug bag-ong tubo aron ilang masabtan ang lintunganay sa nasudnong kasaulogan karong adlawa.

Kung buot hunahunaon, daghang mga bayani ang namugna sa panahon sa Martial Law ni Marcos, kadaghanan kanila kay nabutang na sa kalimot.

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph