TUIG 2013 nga nakasinati ang Sugbo og kusog-kusog nga linog nga gisundan sa bagyong ‘Yolanda’ nga mikalas og sobra 5,000 ka kinabuhi ug labihang daghanang nanga-angol labi na sa may Leyte.
Kini naka-uyog dili lang sa mga pinuy-anan kundi sa mga dughan sa kahadlok ug kahingawa labi na kay mibalik na sab paglihok ang ilawom sa yuta niadtong mi-aging semana.
Di kapugngan ang linog kay dunay 53 ka mga aktibong bulkan nga nagpalibot sa atong nasud.
Tungod ini ang Office of Civil Defense (OCD) mipagawas og mga pahimangno kung unsay angay buhaton sa wa pa, diha na ug human na ang linog. Gani, dunay ipahigayon nga National Simultaneous Earthquake Drill kon NSED karong Marso 12 sa alas dos sa hapon.
Unsa may angay buhaton ug andamon sa wa pay linog?
Bansay-bansaya ang kaugalingon sa lugar kung asa maka-agi (Emergency Exit) ug makatoltol sa luwas nga kapasilungan. Tultula sab kung asa nabutang ang mga Fire Extinguishers ug Medical Kit.
Check apa daan ang sulod ug gawas sa balay unya ayuha dayon ang dapat ayuhon aron layo sa disgrasya. Ihigot pag ayo ang mga nanagbitay labi na adtong mabuak og bug-at ug ipalayo ang mga kemikal nga makasunog.
Kanunay mag-pundo og tubig ug pagkaon nga dugay madaot sama sa de lata, noodles, biscuits ug uban pa. Pag-andam daan og “Go Bag” nga daling mabitbit nga dunay sulod nga mga importanting magamit.
Panahon sa actual nga linog, panago ilawom sa lamisa ug protektahi ang ulo, palayo sa mga bildo nga bintana ug portahan, bug-at nga mga tukador ug mga gamit nga posibling matumba ug makatabon. Palayo sab sa mga dagkong kahoy, poste sa kuryente ug mga lugar nga dilikadong sa dahili.
Human sa linog, gawas dayon sa imong nahimutangan ug adto sa luwas o evacuation site.
Eksamina una imong kaugalingon dayon kabanay kung naa bay nasamad, na disgrasya o nagkinahanglan og dinaliang tabang o tambal. Unahon ang mga mabdos, masakiton, bata ug edaran.
Eksamina sab og duna bay nangadaot nga linya sa tubig, kuryente o tangke sa gas/LPG.