GIPASALIG karon sa mga aotridad nga adunay igong supply sa bugas sa rehiyon ug sa Sugbo, subay na usab niining taho nga dunay panic buying sa bugas tungod sa hulga sa Covid-19.
Parehong gipasalig sa Grains Retailers Confederation (Grecon) sa Sugbo ug sa National Food Authority (NFA) Central Visayas nga adunay igong supply.
Matod ni Teresita Alegado, ang presidente sa Grecon sa Sugbo, nga adunay daghang supply sa bugas ang Sugbo tungod kay ang suppliers wala nay quota hinungdan nga daghan ang ilang ma-order nga bugas gawas sa nasod.
“Ato bayang market karon dili mamalit og baratuhong bugas, mangita gyud’s mahalon. Mas maayo among retailing sa mahal og presyo, kanang 5% kaysa adto ordinary rice,” si Alegado nagkanayon.
Dugang niini nga dili angay mahadlok ang publiko tungod kay dali ra nga makasulod ang supply sa nag-unang palaliton sa Sugbo hilabi na ang bugas.
“Dili lang gyud ta mahadlok no, kay first and foremost si Governor Gwen (Garcia) ang supply walay problema ang entry, so as long as wala ta’y problema sa entry sa supply, naa ta’y kakuhaan gyud nga supply,” dugang niya.
Nasayran nga gi-import gikan sa Vietnam ug Thailand ang mga bugas sa Sugbo.
“Ang ato rong importers dinhi sa Cebu murag kampante na kaayo sila ba nga kanang mo-import kay unlike before mahadlok man sila mo-import kay they being controlled by a quota,” si Alegado nagkanayon.
Ning pagkutlo sa balita, wala pa makahatag si Alegado sa gidaghanon sa sako sa bugas nga naa ang suppliers sa Sugbo.
Kon wala magkuwang ang pribado nga supplier, susama usab kini sa NFA diin ilahang tahas mao ang buffer stock sa bugas, wala kini magkuwang.
Matod ni Rocky Valdez, NFA 7 regional director, nga aduna’y 139,939 ka mga sako sa NFA ang anaa sa rehiyon sa pagkakaron.
Nasayran nga anaa sa 36,420 ka sako sa bugas ang daily consumption sa Central Visayas.
Apan kon basehan ang daily average sales sa NFA nga anaa lang sa 1,849 ka sako, moabot pa og 76 ka adlaw ang ilahang supply.
Nimando na usab si Valdez sa mga provincial offices niini sa Sugbo, Bohol, Siquijor, ug Negros Oriental nga i-prioritize kadtong LGUs, DSWD, ug ubang government offices kon mopalit og NFA rice.
Anaa ra usab sa 15 ngadto sa 30 ka sako sa bugas matag semana ang mamahimo nga mapalit sa authorized resellers gikan sa NFA.
Nagpabilin nga anaa sa P27/kilo ang presyo sa buga sa NFA.
Subay usab sa Covid-19 diin gipahamtang sa Department of Trade and Industry (DTI) ang price freeze sa mga basic goods, mamahimong mapahamtangan og multa nga P5,000 ug moabot sa P1 milyones ug pagkapriso nga molungtad sa 10 ka tuig ang molapas niini. (HBL)