DUGAY nang nangandoy ang mga dabawenyo nga mapa-ubos na kita sa general community quarantine (GCQ) sa katarungan nga maluag-luag na ang atong panglihok-lihok ug dili na sama ka guot sa enhanced community quarantine (ECQ), gani Mayo 16, 2020 nagsugod na ang GCQ sa Davao City ug sa kinatibuk-ang Davao Region.
Apan sukwahi sa gipaabot, kay aduna pa’y pipila ka dapit sa atong siyudad nga nag lockdown tungod ubay-ubay sa maong dapit ang nagpositibo sa coronavirus disease (Covid-19), sama nalang sa Barangay 23-C nga may milayas gikan sa isolation facility, maayo nalang kay nakit-an na siya sa otoridad ug nabalik kini sa pag-isolate.
Minghoy pa gihapon ang mga senior citizens bisan pa og anaa sila sa kondisyon sa ilang lawas, apan dili pa gihapon sila makagawas sa ilang panimalay, lakip na ang mga batan-on gikan sa edad nga 21 pa-ubos, magpundo pa gihapon sa balay.
Abri na tuod ang ubang mga balay-patigayon, mga malls, apan limitado ang mga nag-renta nga mga kan-anan sa sulod, sirado pa gihapon, tungod kay naa pa ang social distancing nga gipatuman sa otoridad, wala pa gihapo'y social gathering, sama sa seminar, birthday, simba ug uban pa nga daghan og ihap sa pagtapok.
Sa laktod, gamay lang ang mga kausaban sa ECQ ngadto sa GCQ, may mga PUJ man tuod nga managan, pero pipila lang, ang mga dagkong mga kompanya nagbukas man tuod, apan dili tanan, mao nga daghan pa gihapon ang walay mga trabaho.
Kung matinuod nga wala na’y makadawat og Social Amelioration Program (SAP) ubos sa GCQ, buot-ipasabot, gutom pa gihapon ang abuton ubos sa GCQ? Aw, daghan man gani ang wala makadawat gikan sa SAP sa ECQ, samot na tingali sa GCQ?
Matud pa, ubos sa GCQ aduna na’y mga bus de-pasaheroan nga makabiyahe gikan sa atong siyudad, lusot sa bisag asang dapit sa Mindanao, pero, wala pa kini gikomperma ni Davao City Mayor Sara Duterte-Carpio kung makabiyahe ba gyod ang mga bus sugod karong adlawa, Lunes.
Sa tinuod lang, daghan pa kaayo ang mga na-stranded nga dili taga Davao City nga ania sa atong siyudad, ug duna sa’y mga taga Davao nga atoa sa ubang dapit sa Mindanao nga wala maka-uli sa atong dakbayan.
Ang atong sitwasyon karon nga GCQ, hangtud lang kini sa Mayo 31, 2020, may dakong posibilidad nga mahibalik kita sa ECQ kung walay alibyo nga mahitabo ubos sa GCQ, labi nga kung magmagahi kita sa atong ulo, nan karon kung gusto kita nga mahibalik sa normal, magmasinugtanon kita kung unsa ma’y balaod nga gipatuman ubos niining GCQ.
Walay usa kanato nga magpabilanggo sulod sa atong kaugalingong panimalay, busa aron madali ning tanan, tumanon nato kung unsa may mga guidelines nga gipatuman sa atong gobyerno aron nga kung wala na’y mabiktima si Covid-19, molayas na siya sa atong nasud ug mahibalik na kita sa normal nga panglihok-lihok ug panginabuhi. Pwede ba?