SI HOUSE Speaker Alan Peter Cayetano niawhag sa mga Pilipino sa pagpangita sa tinuod nga kagawasan sa iyang mensahe sa ika-122 nga pagsaulog sa Philippine Independence Day, Adlaw sa Kagawasan, niadtong Biyernes, Hunyo 12.
Gibatbat ni Cayetano ang managlahing pagsabot ug panglantaw sa kagawasan gikan sa punto de vista sa usa ka bata, sa usa ka tawo nga nagtubo ug hangtod sa usa ka tawo nga nakaangkon na og igong kasinatian ug salabutan latas sa katuigan.
Ang iyang gihisgotan mao lamang ang mga katungod, ang gawasnon nga pagbuhat sa gustong buhaton ug ang mga limitasyon sa maong mga katungod.
Wa niya hisguti ang kagawasan gikan sa panginahanglan, sa abuso, kurapsyon ug uban pa.
***
Sama sa unang mga selebrasyon, yano ang pagsaulog sa Independence Day niadtong Biyernes. Gibaliwa na ba lang sa mga Pilipino ang kabililhon sa kagawasan? Igo na ba ang pagpakayab sa mga bandera? O gilikit lang kini ilawon sa atong mga dughan?
Samtang nagpadayon ang rebolusyon batok sa Espanya, gideklarar ni Presidente Emilio Aguinaldo ang kagawasan sa Pilipinas niadtong Hunyo 12, 1898 didto sa Kawit, Cavite.
Gipakayab sa labing unang higayon ang bandilang Pilipinhon ug gitukar ang huni nga maoy nahimong national anthem.
Apan nahimo ba dayon kitang gawasnon? Wa ilha sa Estados Unidos ang atong independence. Pinaagi sa Treaty of Paris sa 1898, gitugyan sa Espanya ang Pilipinas ngadto sa Amerika. Nakigggubat ang Pilipinas batok sa Amerika pero si Presidente Teddy Roosevelt nideklarar og kadaugan sa Hulyo 4, 1902.
***
Kay gusto man gyud tang mahimong gawasnon, gihatagan kitag kagawasan sa Amerika niadtong Hulyo 4, 1946, pareho sa ilang Independence Day. Mao kana ang atong gisaulog nga adlaw sa kagawasan hangtod nga gibalhin kini ni Presidente Diosdado Macapagal ngadto sa Hunyo 12 niadtong 1965.
Alang niya, mas bug-at ang Hunyo 12, “There had been other Asian revolutions before. But the revolution which culminated on June 12, 1898 was the first successful national revolution in Asia since the coming of the West, and the Republic to which it gave birth was the first democratic Republic outside of the Western hemisphere.”