MESTIZA Espanyol kadtong akong lola sa father’s side. Generation to siya sa usa sa mga guwardiya sibil ni Dr. Jose Rizal sa dihang na-exile ang atong nasudnong bayani didto sa Dapitan City diin didto sab matawo ang akong lola.
Wala toy grado ang akong lola apan memorized niya ang pangadying Latin. Bisaya ug Espanyol ang nahibaw-ang linguwahi ato. Kon mangasaba to siya namo, mag-Espanyol mao nga dili kaayo sakit paminawon kay dili man sab mi makasabot. Amo lang ipalapos sa pikas dunggan. Sayon ra niya litukon ang mga pamalikas sa Espanyol sama anang leche, carajo, ser verguenza, que barbaridad ug soberbio.
Mao nga sa pagkadungog nako ni Presidente Duterte nga mitawag natong mga Bisaya nga soberbio niadtong miaging gabii atol sa iyang pag-anunsiyo sa quarantine status sa mga local government units (LGUs) lukop nasud, nahinumdom ko sa akong lola.
Unsa may buot ipasabot anang soberbio? Mao ra gihapon na sa “gahi’g ulo” o kanang reklamador ug supakero. Mao kana ang paghulagway ni Presidente Duterte natong mga Bisaya nunot sa pagsaka sa kaso sa coronavirus disease (Covid-19) dinhi sa ato hinungdan nga gipabilin kita ubos sa enhanced community quarantine (ECQ).
Dili kaayo sakit ang tawgon ta nga “soberbio” gumikan kay dili man kaayo makasabot ang kadaghanan. Sakit gyud tong “gahi’g ulo” o “bogo” nga gigamit ni Presidential Assistant for the Visayas (Opav) Secretary Michael Dino. Aw, dili lang nato seryosohon ug dili lang kita mo-react dayon kay aduna man usay kamatuoran. Di ba?
Karon nga ania na usab kita sa ECQ sa mosunod nga 15 ka adlaw, hinugtanay na pod ta sa bakus ani. Nasayod naman kita kon unsa ang kahimtang nato nga ubos kita sa ECQ. Limitado ang mga paglihok-lihok. Survival gyud kay ang kadaghanan nawad-an na og trabaho ingon man panginabuhian. Ambot kon aduna pa bay resources ang City Government alang sa ayuda sa katawhan? Kon aduna man, igo pa ba kaha kana sa daghang nanginahanglan? (bobbygnalzaro@gmail.com)