BISAN kinsang lumolupyo sa Dakbayan sa Lapu-Lapu mahimong makadakop og mga tawo nga molapas sa mga quarantine protocol kon maamendahan ang ordinansa sa siyudad nga nagsilot sa mga tawo nga di magsul-ob og mask gawas sa balay.
Sa iyang State of the City Address (Soca) sa Hulyo 2, 2020, si Mayor Junard Chan nipadayag sa iyang kagustohan sa paggamit sa citizen’s arrest batok sa mga molapas sa mga protocol, labina sa pagsul-og mask. Busa, iyang giawhag ang konseho sa pag-amendar sa ordinansa alang ning mao nga katuyoan.
Gusto niya nga mahatagan og incentive ang makadakop pinaagi sa pagtunga sa multa.
Base sa City Ordinance 15-084-2020, nga napasar niadtong tunga-tunga sa Hunyo, ang tawo nga madakpan sa ikaduhang higayon sa paglapas sa protocol multahan og P1,000. Mas bug-at nga multang P3,000 ang ipahamtang alang sa ikatulong higayon.
Sa unang higayon pahimangnoan lang una ang lumolupyong madakpan.
Nipasabot si Chan nga mahimong magbahin ang Siyudad ug ang makadakop o ang barangay sa multa sa madakpan.
“Hangyuon nako ang Konseho aron madisiplina ning mga tawo nga gahi og ulo,” matod ni Chan sa iyang pagpamulong atubangan sa konseho ug ubang mga opisyal sa dakbayan sa session hall sa city hall.
Ang mayor nagtuo nga pinaagi sa gahom sa citizen’s arrest nga ihatag ngadto sa mga Oponganon nga dunay ipauban nga cash incentive, magmatngon na ang mga tawo sa paggawas sa balay nga di magsul-ob og mask.
Alang kaniya, importante sa pagpakigbatok sa coronavirus disease (Covid-19) ang pagsunod sa mga health protocol, busa gikinahanglan ang estriktong pagpatuman niini.
“Ang labing epektibong panagang mao ang makanunayong pagsul-ob og face mask, regular handwashing, pag-disinfect sa kanunay sa bisan unsang mahikapan nga butang ug di magsikitsikit sa usag usa o social distancing” dugang ni Chan.
Sa mao nga ordinansa, mga establisemento nga masakpang nagpasulod og mga tawo nga wa mag-mask multahan og P2,000 sa unang kalapasan; P3,000 sa ikaduha ug P5,000 sa ikatulong paglapas.
Malaumon ang mayor nga mahimo kini sama sa iyang paghatag og tahas sa mga tricycle driver nga moapil sa information drive labot sa Covid bugti sa tag P400 ang adlaw sud sa usa ka buwan.
Ang mga traysikol gimontaran og sound system diin ilang ipatugtug ang recorded audio sa mga impormasyon kalabot sa Covid.
Gitahasan usab sila sa pagbadlong sa mga tawo nga di magsul-ob og mask ug way quarantine pass.
Kini nga proyekto nga gisalmutan sa 80 ka mga traysikol driver iyang gitawag og Rekovida kun Rekorida Kontra Virus sa Dakbayan.
NASUBAY
Si manlalaban Jonathan Capanas, dean sa law school sa University of San Jose-Recoletos, niingon nga kining gisugyot sa mayor nahasubay sa probisyon sa revised rules on criminal procedure, labina sa Rule 113, Section 5.
Matod ni Capanas nga ang rule naghisgot sa mga hitabo diin ang warrantless arrest pagahimuon sa pribadong tawo.
Ang usa mao ang gitawag og “inflagrante delicto” nga kaso o sitwasyon diin ang tawo naa sa akto nga naghimo sa krimen ug ang usa “hot pursuit arrest.”
Duna nay pipila ka local government units (LGU) nga naghimo niini, sama sa Quezon City.
Usa sa gikabalak-an mao ang kaluwasan sa modakop ug pagkuhag ebidensya.
“They already have a similar ordinance. To arrest is one thing but to convict is another thing which would require evidence,” siya nagkanayon.
NADAKPAN
Sa samang pagpamulong, si Chan nibutyag sa gidaghanon sa mga tawo nga nadakpan sa kapulisan tungod sa paglapas sa mga protocol ug curfew. Matod sa mayor, mokabat sa 1,573 ka mga quarantine violator ang nadakpan sa kapulisan.
Ang mga kalapasan naglakip sa wa pagsul-ob og mask, wa pagdala og quarantine pass, wa motuman sa number coding sa mga sakyanan, mass gathering ug pagtago og medical supplies ingon man curfew.
Sa samang higayon, gipasalamatan ni Chan ang Konseho nga gipangulohan ni Bise Mayor Celedonio Sitoy sa pagpadaplin sa pulitika ug pag-realign sa P603 million sa annual budget aron gamiton batok sa Covid.
Ang pundo gigamit sa Siyudad sa pagpalit og mga personal protective equipment (PPE), mga tambal, hospitalization, pagpalit og mga hinabang ug uban pa.
Mao kini ang gikuhaan sa pagpalit og 160,176 ka sinakong bugas nga gipang-apod ngadto sa mga panimalay, apil na sa mga nag-abang lang.
Gidayeg usab ni Chan ang iyang City Disaster Risk Reduction Management team nga gipangulohan ni Nagiel Baûacia sa maayong paghupot ug pagduma sa Covid response, labina sa pagkuha sa mga positibong pasyente. (REV, dugang taho ni WBS)