SA PAGPATUMAN sa kwarentina sa komunidad, gipanalipdan ang mga bata paglikay nga matakdan sa Covid-19.
Subay sa executive order no. 83 ni Cebu City Mayor Edgardo Labella, gidili ang paggawas sa panimalay sa mga molupyo sa Dakbayan sa Sugbo nga nagpangedaron og ubos sa 21 anyos.
Ang curfew nga magsugod sa alas 8:00 sa gabii hangtod sa alas 5:00 sa kaadlawon.
Dugang niini, ang pagmando ngadto sa Cebu City Operation Second Chance nga maoy gitahasan sa pagbantay sa children in conflict with the law (CICL) nga ipaubos sa Covid-19 testing ang mga bata nga mogawas o mosulod sa maong pasilidad samtang gipatuman ang enhanced community quarantine (ECQ).
Nahimong unod sa mga balita sa pamantalaan ug kahanginan ang mga imahen sa mga bata nga mikatag sa social media sa mga milabay nga adlaw.
Nagpundok ang mga bata sa kadalanan nga sakop sa Barangay Santo Nino bisan pa man nga gipahugtan na ang pagpatuman sa kwarantina sa Cebu City nunot sa padayong pagsaka sa kaso sa Covid-19.
Usa sa mga pangutana mao kon unsay angay buhaton sa mga bata nga molapas sa mga polisiya sa kwarentina?
Ang Department of Interior and Local Government (DILG) human mipahinumdom kini ngadto sa mga naglangkob sa mga lokal nga kagamhanan sa mga saktong pamaagi sa pagdumala sa mga children at risk (CAR) o mga batang dunay risgo nga dauton ang kaugalingon tungod sa personal nga kasinatian niini, ug mga CICL kon makalapas kini sa curfew ug quarantine rules.
Matod pa sa official advisory nga ilang gipakanaog niadtong June 23, 2020, giasoy sa DILG nga misumbong kanila ang Council for the Welfare of Children (CWC) sa mga reklamo batok sa lokal nga awtoridad nga wa misunod sa mga balaod kabahin sa pag-atubang sa mga batang nakalapas sa quarantine guidelines sama sa pagpatuman sa Juvenile Justice and Welfare Act (JJWA), ang nag-inusarang balaod nga naglatid sa guidelines kabahin sa curfew violations sa bata.
Kini mao ang additional guidelines sa DILG sa pagdumala sa mga bata nga makalapas og curfew ug quarantine rules:
1. Mga responsibilidad sa opisyales sa barangay ug kapulisan.
Human masayran sa usa ka barangay official o law enforcement officer ang kalapasan nga nahimo sa bata nga anaa sa gawas sa iyang panimalay atol sa kwarantina, angay ipasabot sa bata sa pinulongan nga masabtan niini kon ngano kinahanglan siya dad-on sa barangay.
Magpaila sab ang opisyal ug ipakita ang identification document niini ngadto sa bata. Likayan ang paggamit og di makiangayon nga mga pulong ug sexual harassment sa bata labaw na kon nadakpan kini atol sa curfew.
Likayan sab ang pagpakita og armas og posas sa bata ug paggamit og pwersa kon wala gikinahanglan sa sitwasyon.
Human makit-i ang bata atol sa curfew, kinahanglan kining i-endurso ngadto sa Barangay Council for the Protection of Children (BCPC). Kon walay opisyales gikan sa BCPC, dad-on ang bata sa Barangay Violence against Women and Children (VAWC) desk officer.
Pahibaw-on dayon ang mga ginikanan o guardian sa bata sa insidenteng gikalimbigitan sa bata ug pa-adtuon sila sa barangay o sa lugar sa nahitabu-an sa kalapasan sa bata. Ihatag dayon ang kustodiya sa maong bata ngadto sa ginikanan o guardian.
Ang mahimo sa BCPC mao ang padayon nga pag-monitor sa kalambuan sa bata human kini ma-release aron malikayan nga mubuhat kini og laing kalapasan sa balaod.
Kon walay kasayuran ang BCPC kabahin sa ginikanan o guardian sa bata, mahimong i-trn over ngadto sa Local Social Welfare and Development Officer (LSWDO) ang bata.
Giawhag nga ibutang sa usa ka child-friendly space ang bata samtang nagpaabot sa mukuha niini. If dili available ang LSWDO, mahimong ihatag ang kustodiya sa bata sa affiliated social workers sa Department of Social Welfare and Development (DSWD).
2. Pagpatuman sa intervention programs.
Lahi ang pamaagi kon masayran nga ang nakalapas nga bata usa ka ‘high risk’ child o bata nga nakalapas na kaniadto sa ikaduha o ikatulong higayon, o ang kalapasan nga nabuhat niini dunay kalambigitan sa prostitusyon, pagpanglimos, o paggamit og rugby, o uban pa.
Kini ang mga hinungdan nga nagpagkita nga ang bata ‘extremely vulnerable’ ug dunay risgo nga mapahimuslan ug mahimong CICL.
Sa maong sitwasyon, ihatag ang kustodiya sa bata sa LSWDO nga mohimo dayon og pagsusi ug uban pang intervention programs nga makaayo sa bata.
Pipila sa maong mga programa mao ang pagsulat sa bata og apology letter, pag-monitor sa bata, online counselling, webinars, anger management skills ug problem solving activities, values formation ug uban pa.
3. Pag-atubang sa mga menor de edad nga 15 anyos.
Alang sa kalapasan sa usa ka menor de edad nga kapin 15 anyos nga walay kalambigitan sa mga curfew ug quarantine rules, gimanduan ang mga opisyal sa barangay nga sundon ang Juvenile Justice and Welfare Act.
Ang naasoy nga balaud nagtugot sa pagpaubos sa bata sa diversion measures ug uban pang alternatibo sa pagkabalhog, labaw na nga anaa kita sa pandemiya karon.
Kon mahimo, likayan ang pag-detain sa menor de edad tungod kay sukwahi kini sa ‘best interest’ sa usa ka bata.
[Mahimo kamo nga mopadangat sa inyong mga suliran o pagsumbong sa kaso sa pagpangabuso pinaagi sa pag-email (clbphilscebu@gmail.com) o pag-send og mensahe sa among Facebook page nga “Children’s Legal Bureau” m.me/ChildrensLegalBureauInc (Messenger)