Roldan: Minahan sa Tampakan ablihan na?

IMPORTANTENG industriya nga panginguhaan sa kita sa nasud ang pagmina. Sumala sa Extractive Industries Transparency Initiative (EITI), ang Pilipinas nikita ug US$ 722 milyon (P37.8 bilyon) gikan sa industriya sa mina sa tuig 2017 sa wa pa gisira ni DENR Secretary Gina Lopez ang minahan.

Nisaka kini og 26 porsyento gikan sa nilabay nga tuig nga US$536 milyon o P28 bilyon lamang. Halos 74 porsyento niining "extractive industry" gikan sa lana ug gas. Matud pa sa datos, ang Tampakan Mining Project maoy usa sa pinakadakong "foreign direct investment" sa Pilipinas.

Kini pud ang pinakadako nga "copper-gold resource" sa South-East Asia Western-Pacific region nga may gidak-on nga 10,000 ka ektarya. Ang lugar kay nahimutang sa 50 kilometro ang gilay-on gikan sa General Santos City.

Nakakuha ang proyekto og environmental compliance certificate (ECC) sa gobyerno ni Presidente Aquino niadtong Pebrero 2013. Gipanag-iyahan kini sa Sagittarius Mines Inc. ug Tampakan Mining Group.

Apan niadtong Hulyo 2010, ang probinsya sa South Cotabato nag-ban sa "open-pit mining" sa Tampakan region. Gisundan pa gayod kini sa Executive Order 79-2017 ni Secretary Lopez sa panahon ni PRody nga nagpahamtang ug kinatibuk-an pagpahunong o "blanket moratorium" sa pag-isyu og "mineral agreements" hangtod nga maghimo ug balaod ang kongreso nga basihan sa paglantaw sa ilang kinitaan.

Ang maong executive order ni Lopez nagdili sa pagmina sa mga lugar nga kanhi abri sa pagmina apan naila na karon nga "No-Go Zones" o dili na pwedeng minahan pa. Kahibalo kita nga wala makalusot si Lopez sa Commission on Appointments sa senado busa gipulihan siya ni Retired Gen. Roy Cimatu isip kalihim sa Department of Environment and Natural Resources.

Ug niadtong Hunyo 3, 2018, nagpagawas si Sec. Cimatu ug Department Administrative Order 2018-13 sa pagtangtang sa "blanket moratorium" sa pagmina ug mobalik na ang pagpangdawat, pagproseso og pag-aprub sa "Exploration Permit application" sa metallic og non-metallic minerals sa atong kabungturan. Ug subay sa datos, niguwa nga gibalik na usab ang ECC sa Tampakan mining.

Nipalag ang mga environment groups sama sa Alyansa Tigil Mina (ATM) pinaagi sa ilang sulat ngadto kang PRody aron masayran kung gibalik ba ang ECC sa Tampakan ug nganong morag gilipat-lipat kuno ang katawhan.

Gipahimundom sa ATM ang pangulo nga gibawi ang ECC sa Tampakan Mining tungod sa paglapas niini sa daghang kondisyon ug resikitos nga anaa sa ECC nga hangtod karon wala matubag sa kumpanya. Gitaho sa Kilab Multimedia nga niadtong Enero 2020 gi-renew ang Financial and Technical Assistance Agreement (FTAA) sa kumpanya hangtod sa 2032 ug pagbalik sa ECC.

Buot ipasabot nga pwede nang magsugod ang pagmina sa 10,000 ka ektaryang yuta sa teritoryo nga iya sa mga Lumad sama sa B'laan ug Bagobo sa mga munisipyo sa Tampakan, Kiblawan ug Columbio. Karong bag-o lang, taliwala sa Covid-19 pandemic, gi-anusyo sa DENR nga ablihan na ang mga minahan aron mokita ang gobyerno sa daghang gasto sa pandemiya.

Busa mangandam na ta daan sa posibleng pagkusog sa pagbabag niini ilabi na kadtong mga kompanya nga wa mosubay sa ECC.

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph