NAGPASALAMAT ang katawhan karon sa City Veterinary Office sa Davao tungod sa ilang pagbakuna sa mga hayop sa tibuok Siyudad sa Davao. Niadtong niaging semana, gibakunahan sa City Vet ang gatusan nga mga iro ug iring sa Buhangin District.
Bisan anaay hadla sa Covid-19, wa mahadlok ang mga kawani sa City Vet ug mga barangay health workers nga niatiman sa mga lumulupyo nga nagpabakuna sa ilang mga buhi. Tibuok kining bulan nga ilang buhaton aron moubos ang kaso sa pagkamatay sa tawo tungod sa rabies ug uban pang komplikasyon tungod sa pagpaak sa binuhing hayop.
Kahibalo kita nga makalilisang ang sakit nga rabies ug mahal kaayo ang tambal sa matakdan ug ang kadaghanan niini mamatay. May nahibal-an ako nga gikuha sa truck sa City Engineer’s Office ang usa ka masakiton gikan sa Paquibato apan paghiabot niya sa Davao Medical Center (karon SPMC na), wa na siya gipasulod sa Emergency Room kay makatakod.
Luoy kaayo ang masakiton kay gihigot na lang sa kilid kay mahadlok na siya sa siga sa suga og tubig. Matud pa sa doktor nga delikado nga matakdan ang mga nagtabang sa pagdala sa masakiton busa gipabakunahan pud dayon ang mga paryente sa maong pasyente.
Sa pagkatinuod, swerte kita nga baskog ang atong City Vet dinhi sa Davao nga way puas nga nagbakuna sa mga hayop matag tuig. Maayo sab dinhi kay aduna nay Animal Bite Center sa SPMC nga mohatag ug bakuna sa napaakan og iring ug iro.
Bantayan nato nga bisan kawras sa kuko sa iring ug iro posible sab nga maka-rabies busa kinahanglang moadto sa Animal Bite Center dayon. Apan ang akong nabantayan kay dili tanang katawhan nga may iro nagpabakuna sa ilang mga hayop ilabi na kadtong gitawag natong Pusang Pinoy (Puspin) ug Asong Pinoy (Aspin) nga naglatagaw lang sa kadalanan.
Kini kadtong delikadong makatakod sa rabies kay bisan asa lang sila molakaw ug bisan unsa ang makaon sa basurahan. Unta magmata ang katawhan sa maayo og responsabling pag-atiman sa hayop.
Kon dili kaya nga magbuhi ug hayop, ayaw nag-tugatuga tungod kay basin sa prisohan ang inyong padulngan kay duna bayay silot ang mga tag-iya sa hayop nga nagpabaya lamang.
Aron dili modaghan ang hayop, matag tuig nagpahigayon usab ang City Vet ug ubang pribadong grupo ug pagkapon og pag-ligate sa mga hayop. Kinahanglan lang nga magpakisayod sa maong buhatan aron masayran kung kanus-a kini buhaton apil na ang libreng pagpabakuha sa hayop.
Mas maayo nga mangandam ta daan kaysa magbasol sa kaulahian. Kon makapaak ang inyong hayop og naay rabies seguradong libo-libo ang imong mabayad sa pagpahospital ug sa tambal.
Sa laing bahin, sugyot usab nako sa City Vet nga ilang ipadayon ang pagpanakop o pag-impound sa mga Puspin ug Aspin nga naglatagaw sa kadalanan.
Di nato hulaton nga may mabiktima pa sa ilang pagpaak ug matakbuyan sa sakit nga rabies. Unta kada bulan adunay buhaton nga pag-impound ug ipalukat sa tag-iya ang ilang binuhi kung gusto pa silang mabalik ang hayop. Sa makausa pa salamat City Vet ug more power.