NAGSAKA. Kon mangutana ta sa atong kaugalingon igkahibawo nato sa mga taho nga sige gihapon og saka ang kaso sa Covid-19, ang tubag naa ra nato. Sa miaging mga adlaw, daghan pa gihapon ko’g nakit-an nga mga badlongon sama anang mga tawo nga di motuman sa lagda sa Department of Health (DOH) nga mosul-ob og mask ug likay sa tapok kun social distancing.
Niadtong Sabado, naa koy gihulagwayan nga naninda og sitsiriyas ug pagkaon sa dakbayan sa Mandaue nga wa gitarong og sul-ob ang mask. Imbis nga tabunan ang baba ug ilong, ang iyang gitabunan ang suwang. Mao sad diri sa tiyangge sa Talamban, ang naninda og isda naa tuod mask apan kutob sa ilang suwang nya magsige og tabi og ang laway tua sa isda. Akong gibadlong ningisi lang. Sa akong paglakaw, ila kong gikataw-an kay wa ko mopalit sa ilang isda.
Akong gisumbong sa opisina sa Barangay Talamban. Matud sa akong gikahinabi sa telepono iyang paadtoan sa barangay tanod. Kanang pamatasan sa uban nga di motuman sa mga balaod ug lagda kon walay mopokpok sa ilang ulo sama sa gipatuman karon nga health protocol tungod aning Covid-19 maoy usa ka dakong babag nga maundang o maminosan man lang ang pagsige og takod sa virus.
Karon nga naa nay ordinansa ang dakbayan sa Sugbo nga manakop ug magmulta o mapriso sa mga tawo nga dili magsul-ob og mask samtang magtrabaho sama sa mga maninda, atong tan-awon kon motuman ba gihapon ning mga tawo nga sa pulong pa ni Presidente Duterte “mga gahi’g ulo.
Kining mga tawo nga di motuman sa health protocol nga sa DOH tungod ning pandemia nga atong giatubang karon mao ni klase sa mga tawo nga hambogero, nga nagtuo nga superman sila. Apan mahigmata na kon matakdan na sa sakit o di ba usa sa sakop sa pamilya o mga parente maigo na sa virus.
Maayo unta ta kon gisundog pa sa mga opisyal dinhi sa Sugbo ang gibuhat ni Davao City Mayor Sara Duterte-Carpio sa iyang orden nga ang tawo nga masakit sa coronavirus tungod kay nagpabadlong dili hatagan og ayuda sa dakbayan. Apan morag dili ni mahimo sa usa ka tawo nga maloloy-on sama ni Cebu city Mayor Edgar Labella.
Apan ang mga mopatuman sa ordinansa sa dakbayan sa Sugbo, nga nagsugod niadtong Dominggo, kinahanglan nga way pili ug pasaylo sa masakpan nga wa magsul-ob og mask, sa mga nagtrabaho sulod sa opisina o sa gawas ingon man sa mga naninda labina kanang naa sa mga publiko nga merkado.
Maayo gani kay ang konseho sa dakbayan mipatuo sa hangyo sa taga IATF (Inter-Agency Task Force on Emerging Infectious Disesease) nga moposar na og ordinansa nga moptuman sa health protocol. Ambot kaha ang uban dakbayan o lungsod duna na ba kaha silay samang ordinansa?