GIKAN sa 1935 Constitution nga gikopya sa nato sa Estados Unidos gibag-o nato ang atong batakang balaod niadtong niadtong 1973 usa ka tuig human gideklara ni kanhi Presidente Ferdinand E. Marcos ang Martial Law sa tuig 1972.
Adunay tulo ka pamaagi sa pag-usab sa atong batakang balaod. Una, Constitutional Convention (Con-Con), Ikaduha, Constitutional Assembly (Con-As) ug ang ikatulo mao ang Peoples' Initiative.
Kining tulo, ang pinakadugay mao ang Peoples Initiative, tungod kay unang–una kinahanglan makuha nimo ang 3 percent nga boto sa matag legislative district, ug kung mabuo na, makuha nato ang 10 percent sa kinatibuk-ang botante sa tibuok nasud.
Ang ikaduha nga dugay nga proseso mao ang Constitutional Convention, kay mopili kita og mga deligado nga atong botohan aron kung magmalampuson sila, sila ang mag-amendar o magsulat sa atong bag-ong batakang balaod.
Ang dali ug pinakasayon, mao ang Constitutional Assembly (Con-As) tungod kay mga Kongresista lang ug mga Senador ang mag-abot aron amendahan ang atong batakang balaod, una pa ang plebisito, hinuon kining tulo, pulos muagi ug plebisito kung maplastar na.
Pero unsa kining bag-ong pamaagi karon nga ilang nahunahunaan aron dali pag-usab sa atong 1987 Constitution? Matud pa, ipaagi daw og revolutionary government? Human sa 1986 Peoples Power, dunay punto si Cory Aquino nga magdeklara og revolutionary government tungod kay aduna ma’y kaguliyang ang atong nasud, mao nga nagbag-o kita og batakang balaod nga mao karon ang atong 1987 Constitution.
Adunay duha ka klase ang revolution, madugo o malinawon. Sama sa pakigbisog ni Andres Bonifacio batok kang Emilio Aguinaldo usa ka bayolente nga revolution. Apan ang malinawon nga revolution, mao ang ila ni Dr. Jose Rizal ug Apolinario Mabini nga dili dugoon kay gipaagi man sa pagsulat ug pagpanaway sa sistema sa pang-gobyernong Kastila.
Pangutana, angay ba nga magdeklara kita og revolutionary government nga wala may dugoong nanghitabo sa atong nasud karong panahona? Ang tubag, puwede tingali, gamiton karon sa administrasyon ang peaceful revolution, sama niining walay hunong og panaway sa mga anti-administrasyon o anti-Duterte nga walay laing gibantayan ang tanang lihok sa atong presidente, pero, bug-at ba kini nga basihan?
Aron paghatag og patas nga argumento niining isyuha, dili tingali kita supak nga usbon ang atong batakang balaod. Ang pagbag-o sa atong Constitution kinahanglan adunay dakong tumong.
Una! para sa kaayohan sa atong mga katawhan Pilipino, ug dili sa mga politiko nga ang tumong sa pag-usab kay dili na gustong manaug sa iyang posisyon, ug labaw sa tanan, ang ilang termino maoy lugwayan kay mubo ra kaayo ang tagtulo ka tuig sa unang termino niini.
Dili ba? Mao manay sagad mabati nato gikan kanila? Sa tinuod lang pakyas na kita nga matuman pa ang kagustuhan sa atong mayor nga atong presidente nga mag Federal kita, tungod kay wa na’y panahon, ug ikaduha dili gusto ang atong mga magbabalaod.
So? Magdeklara nalang og revolutionary government para matuman ang Federal nga sistema sa atong gobyerno. Sakto ba kining maong paagi? O dili, ipadayag ang inyong tubag.