GISAULOG karong semanaha sa mga sakop sa media sa Sugbo ang Cebu Press Freedom Week 2020 taliwa sa Covid-19 pandemic. Gawas sa hulga sa kinabuhi ug sa coronavirus, nag-atubang gihapon ang mga sakop sa media sa hulga sa kaso nga libel.
Adunay duha ka matang sa libel, ang libel ubos sa Revised Penal Code ug ang cyber libel ubos sa RA 10175. Duna pa bay silot nga pagkabilanggo sa libel o multa na lang? Ang Cebu Citizens Press Council (CCPC) nangusog nga wagtangon ang silot sa pagkapariso sa libel, apan ipabilin ang multa.
Angay natong masayran nga ang kaso nga libel alang sa tanan, di kay sa mga sakop sa media lang. Busa atong tukion ang desisyon sa Korte Suprema sa Visitacion versus People and Punongbayan (G.R. No. 194214, Jan. 10, 2018), kaso sa libel nga way labot sa media.
Ning maong kaso, si Marilou Punongbayan-Visitacion, corporate secretary ug assistant treasurer sa St. Peter’s College sa Iligan City, gipasakaan sa kasong libelo tungod sa usa ka suwat. Gikombikto siya sa Regional Trial Court ug gisilotan nga mabilanggo sa usa ka tuig ug gipabayad og danyos nga P3 milyones.
Nisaka siya sa Court of Appeals pinaagi sa certiorari apan gi-dismiss kini. Nisaka siya sa Korte Suprema. Giwagtang sa Korte Suprema ang silot sa pagkapriso sa usa ka tuig ug gimultahan na lang si Visitacion og P6,000. Kon di makabayad sa multa, dunay subsidiary imprisonment. Ang danyos nga P3 milyones, gihimong P500,000.
Gihisgotan sa Korte Suprema ang Administrative Circular (A.C.) No. 08-08[18] nga nagpahayag sa “rule of preference” sa Korte Suprema nga subayon sa tanang mga korte ug mga huwes sa pagpahamtang og silot sa mga kaso sa krimen nga libelo.
Nag-una sa maong lagda mao nga wala tangtanga sa A.C. ang pagkapariso isip “alternative penalty” sa krimen nga libel ubos sa Article 355, Revised Penal Code (RPC).
Nagkanayon kini, “The judges concerned may, in the exercise of sound discretion, and taking into consideration the peculiar circumstances of each case, determine whether the imposition of a fine alone would best serve the interests of justice or whether forbearing to impose imprisonment would depreciate the seriousness of the offense, work violence on the social order, or otherwise be contrary to the imperatives of justice.”
Apan kon multa ra ang silot ug di makabayad ang akusado, mahimo gihapon siyang mapriso pinaagi sa subsidiary imprisonment ubos sa RPC.
Ang Article 39 (2), RPC, nagkanayon, “When the principal penalty imposed be only a fine, the subsidiary imprisonment shall not exceed six months, if the culprit shall have been prosecuted for a grave or less grave felony, and shall not exceed fifteen days, if for a light felony.” (As amended by Republic Act No. 10159)
Sa ato pa, nagpabilin gihapon ang posibilidad nga mapriso ang usa ka akusado sa kasong libel. (edbarrita@gmail.com)