AN unmarried woman has a liberty interest under the due process clause to engage in consensual sexual relations with an unmarried man and bear a child with him as a result of said relations.”
Ang usa ka dalaga adunay katungod ubos sa due process clause sa sinabotan nga pakighilawas sa usa ka ulitawo ug sa pagpanganak tungod sa maong relasyon. Mao kini ang unod sa “concurring opinion” ni Supreme Court Associate Justice Francis Jardeleza sa Union School International v. Dagdag, G.R. No. 234186, Nov. 21, 2018.
Sa maong kaso, usa ka dalagang maestra nimabdos samtang nagtudlo sa usa ka pribadong eskuylahan. Apan ang amahan sa iyang gisabak, nga ulitawo, nangasawa og laing babaye. Gipa-resign siya. Ang grievance committee sa eskuylahan midesisyon nga taktakon siya tungod sa gross immorality.
Ang majority opinion sa Korte Suprema niingon, “The totality of evidence in this case does not justify the dismissal of Dagdag from her employment considering that there was no legal impediment to marry between Dagdag and the father of her child at the time of the conception.”
Sa iyang concurring opinion, si Justice Jardeleza niingon nga panahon na nga ilhon ang liberty interest sa usa ka unmarried woman isip usa ka fundamental right nga angay proteksyonan sa estado. “Thus, pregnancy of an employee out of wedlock cannot constitute just cause for termination from employment absent any showing that the pregnancy was contracted under grossly immoral circumstances.”
Subay kini sa Section 1, Article III, 1987 Constitution, nga nagkanayon, “No person shall be deprived of life, liberty, or property without due process of law, nor shall any person be denied the equal protection of the laws.”
Matod pa ni Justice Jardeleza, daghang mga desisyon sa Korte Suprema nga ang premarital sex nga nahimo sa usa ka ulitawo di paigo aron tangtangan siya sa iyang panginabuhian.
“I submit that the guarantee of equal protection of the law compels us to apply the same treatment to unmarried female employees who decide to enter into pre-marital, consensual sexual relations with a man, likewise unmarried, and bear a child as a result of these relations,” matod pa sa iyang concurring opinion.
Ubos sa equal protection clause, ang tanang mga tawo o mga butang nga managsama ang kahimtang tratahon nga patas sa mga katungod ug mga katungdanan aron paglikay sa diskriminasyon o pagpinig sa di makiangayon nga paagi.
Sumala sa Philippine Statistics Authority (PSA), 851,088 o 49.2 porsento sa tanang registered live births sa 2016 ug 907,061 o 53.3 porsento sa 2017 nahimugso gawas sa kaminyuon. Gipaboran ang single mothers sa balaod. Busa ubos sa Labor Code, minyo man o dili, ang mga babayeng kawani adunay maternity leave privileges.
Gipasar usab ang Republic Act (R A) No. 8972 paghatag og suporta sa mga solo parents, samtang di ma-expel ang babayeng faculty member o estudyante kay nimabdos gawas sa kaminyuon ubos sa Section 13 sa R A No. 9710. (edbarrita@gmail.com)