GIBANA-BANANG 155 ka mga balay ang giguba ni Bagyong Vicky sa Barangay Ibo ug isla sa Olango sa Dakbayan sa Lapu-Lapu, sa Sabado Disyembre 19, 2020.
Sa tulo ka mga sityo sa Ibo, 148 ka mga pamilya ang nangaapektuhan ug gipabakwit sa Ibo Elementary School.
Pito usab ka mga balay ang nangaguba sa Isla sa Olango.
Gipahibawo na sila ni Mayor Junard “Ahong Chan nga di na sila pabalikon sa ilang gipuy-an tungod sa kakuyaw kon dunay bagyo.
“Di ko ganahan nga ang nahitabo ninyo mahitabo pa to pagbalik. Kadto signal no. 1 pa to.Unsa na kaha kon mas taas pasa signal no. 1?,” sulti ni Chan sa mga lumolupyo nga sayo niyang giduaw sa Sabado sa buntag, Disyembre 19, 2020.
Si Chan nipahibawo nga sulod sa tulo ka adlaw nga supply sa mga pagkaon ug uban pa seguradong ihatag sa Siyudad kanila.
Iya usab nga hangyuon ang konseho alang sa usa ka special session sa ingon makapagawas og pundo ang Siyudad aron makapalit og materyales sa pagtukod og temporaryong kapuy-an.
Niingon si Chan nga pangitaan sila og lugar nga temporaryong kabalhinan aron di na sila mabutang pa sa kakuyaw.
Gisaaran sila ni Chan nga maoy unang prayoridad sa socialized housing sa Siyudad nga sugdan sa pagtrabaho sunod tuig.
Sa pagkakaron, pangitaan silag luna nga luwas nilang kabalhinan.
Matod ni Nagiel Bañacia, pangu sa Disaster Risk Reduction Management Office (DRRMO) sa dakbayan sa Lapu-Lapu, nga nangaguba o nabungkag ang mga balay sa taga Barangay Ibo tungod sa kusog nga bawod.
Sigon ni Bañacia nga niadtong orasa high tide sab ug tungod sa Bagyong Vicky nimugna og dagkong bawod.
Ang kabalayan dali rang gibanlas sa bawod tungod kay way tarong nga pundasyon ug nagpatong lang sa bato.
Matod ni Bañacia nga lugar giilang danger zone, diin kuyaw sa sunog ug storm surge.
Siya niingon nga makapahigmata kini sa mga lumolupyo sa kakuyaw sa ilang sitwasyon.
OLANGO APEKTADO
Di lang mga panimalay, lakip sab ang panginabuhi sa mga lumolupyo sa Olango tungod sa pagkaguba sa mga pumpboat.
Sa Barangay Caw-oy, duha ka mga balay ang partially damaged, siyam ka pumpboats ang nadaut ug 25 ang totally damaged, matod ni Bañacia.
Sa Barangay Talima, lima ka mga balay ang hingpit nga nangaguba, 16 ka pumpboats ang nangagusbat.
Samtang sa Barangay Tingo, 23 ang hingpit nga nangaguba.
Si Annabeth Cuizon, pangu sa City Social Welfare and Services sa dakbayan, niingon nga nag-apod apod na sila og packed meals sa mga biktima sugod sa buntag sa Disyembre 19 hangtod sa mosunod nga tulo ka adlaw.
Atol sa pag-apod apod sa mga packed meals, gihatagan sab nilang Cuizon ang mga biktima og food packs.
Nagpahigayon sila og assessment alang sa ilang shelter assistance nga ihatag unya sa lokal nga kagamhanan.
Adunay 148 ka mga pamilya ang natala nga apektado sa bagyo sa Barangay Ibo.
Apan, matod ni Cuizon nga kinahanglan pa nila kining i-verify aron mahibaw-an kon unsa nga balay ang “totally damaged” ug “partially damaged.”
Miingon sab ang mga lumolupyo sa Barangay Ibo ngadto nilang Cuizon nga sa kadugay na nilang pagpuyo sa lugar, karon pa nahitabo nga nabanlas ang ilang mga balay sa bawod.
Sa Sabado sa hapon, miadto silang Cuizon sa Olango Island aron pag-tan-aw sa kahimtang sa mga lumolupyo.
Nagdala sila og food packs aron ihatag sa mga apektado nga pamilya labi na nga ang ilang panginabuhian ang labing naapektuhan sa bagyo.
Ang food packs adunay 15 ka canned goods, noodles, gatas ug uban pa.
Sa bana-bana ni Cuizon, adunay 385 kapin ka mga indibidwal ang naapektuhan sa bagyo sa dakbayan.
Samtang si Bañacia niingon nga hatagan ni Chan og bag-ong bangka ang mga taga Olango Island nga nagub-an, kansang budget kuhaon gikan sa disaster fund sa dakbayan. (Dugang taho ni REV)