Mangutana kuno tag makadiyot, unsa kaha ang situwasyon karon sa nasud taliwala sa krisis sa Covid -9? Wala ba mahatag ngadto sa lokal nga pangagamhanan gikan sa nasudnong pangagamhanan ang katungod sa pagpakigbatok sa Covid-19? Unsa kaha kon mag-solo-solo lang ang kagamhanang nasyonal sa pagsulbad sa suliran? Sama sa pagpamalit ug pag-apod-apod sa mga bakuna sa nagkalain-laing local government units (LGUs) sa tibuok nasud.
Karon ato nang nakita ang dakong bentaha nga gihatagan na nato og dagkong gahum ang atong mga kagamhanang lokal nga mosulbad ning maong problema sa ilang hurisdiksiyon. Ang sunod na lang natong bantayan mao kon unsaon sa mga LGUs ang pagpakita og gilas ngadto sa ilang mga konstituwente. Kini mao ang dakong hagit ug kahigayonan o opurtunidad nga makapakita ang atong mga lokal nga opisyal sa ilang abilidad ug katakos ngadto sa mga tawo nga mipili kanila labi pa kay nagsingabot na usab ang eleksiyon.
Didto sa kaulohan, naglumba ang mga LGU sa pagpalit og mga bakuna alang sa ilang mga konstituwente. Gani aduna na may nakapirma kuno og kontrata tali sa vaccine manufacturers. Pero sama sa national government wala pay na-deliver. Hinuon, andam na ang ilang mga budget.
Dinhi sa ato, daghan ang nisaway kang Cebu City Mayor Edgardo Labella gumikan sa kahinay o yaya sa iyang aksiyon. Samtang anaa na ang gahin nga P400 million, pero wala pa makahukom kon asa mopalit og unsang bakuna ang paliton. Nagtukod pa ang mayor og vaccine board aron maoy motuon sa proseso sa pagpamalit og unsang brand paliton.
Samtang sa lalawigan, wala pa mogahin ang Hunta Probinsiyal og pundo alang sa pagpalit. Unsa may dalian nga naa man ang nasudnong kagamhanan, nangutana si Gov. Gwen Garcia. Sa mga nagdalidali diha, dili intawon makadiretso og palit ang mga LGUs kon walay pagtugot, kooperasyon o koordinasyon sa nasudnong kagamhanan. Ang nasudnong kagamhanan maoy makig-transaksiyon sa mga manufacturers. Hiniktan ang mga kamot sa LGUs. Unsa man god tuoy dalian nga padayon naman ang paghimo og mga bakuna sa mga dagkong pharmaceutical company. Kuwarta ra ang gikinahanglan ani uy kay negusyo ni.