Niawhag si Kongresista Eduardo Gullas sa primero distrito sa lalawigan sa Sugbo nga maghimo ang kapulisan og video recording sa custodial interrogations sa mga “persons of interest” ug mga suspetsado sa krimen kay standard practice na kini sa ubang mga nasod, ilabi na sa mga grabe nga krimen.
Si Gullas, usa ka manlalaban, niingon nga ang electronic recording sa mga custodial interviews usa ka mahinungdanong kahimanan sa pagpatuman sa balaod. Nunot kini sa pamahayag sa duha ka mga respondent sa kamatayon ni flight attendant Christine Dacera nga gipugos sila sa kapulisan pagtudlo sa laing tawo sa kalambigitan sa illegal nga drugas.
Matod pa ni Gullas ang electronic records dali nga i-replay aron maklaro unsay gisulti ug wa isulti, proteksyon sa pulis nga nag-imbestigar ug sa tawo nga giimbestigar, makadugang sa kahanas sa mga pulis sa imbestigasyon ug makatabang sa mga prosecutors sa pagsusi kon duna bay probable cause o wala.
Mao nga atong balikan paghisgot ang atong mga katungod, ilabi na kon ubos kita sa imbestigasyon sa mga tinugyanan sa balaod.
Ang Article III (Bill of Rights), Section 12, 1987 Constitution, nagkanayon, “Any person under investigation for the commission of a crime or offense shall have the right to be informed of his right to remain silent and to have competent and independent counsel preferably of his own choice.” Kon wa kay abogado, hatagan kag abogado sa gobyerno.
Klaruhon nato nga ang usa ka tawo adunay katungod “to remain silent,” sa pagpabilin sa pagpakahilom. Ngano man? Kay ang bisan unsa nga imong isulti atol sa imbestigasyon mahimong gamiton batok kanimo sa hukmanan. Duna sab kay katungod nga labanan sa imong abogado gikan sa pagsikop hangtod sa pagkapriso.
Laing katungod mao nga kinahanglan kang pahibaw-on sa maong mga katungod pinaagi sa pagbasa niini sa nagsikop kanimo sa imong atubangan. Kining naasoy nga mga katungod, nga gitawag nga “Miranda Warning,” di nimo mahimong i-waive kun isalikway, gawas kon gisuwat ug diha mismo sa atubangan sa imong abogado.
Dugang mga katungod sa usa ka tawo nga dinakpan mao ang pagpakisayod sa hinungdan sa pag-aresto kaniya, kinsa ug unsay gahom sa nagsikop kaniya, nga dad-on dayon siya sa usa ka huwes ug pagbista sa kaso sud sa makatarunganong panahon, sa pagpahiling kaniya sa usa doktor sa di pa ug sa human sa imbestigasyon, subay sa Republic Act (RA) No. 9745, ang Anti-Torture Act.
Subay sa balaod, ang tawo nga nasikop nga way orden de arresto, mahimong madetinir sud sa 12 ka oras alang sa light offenses, 18 ka oras alang sa less grave offenses ug 36 ka oras alang sa grave offenses.
Subay sa RA 7438, ang usa ka tawo nga nasikop, napriso o ubos sa custodial investigation adunay katungod nga bisitahan sa bisan kinsang sakop sa pamilya, doktor, pari o religious minister nga iyang gipili o gipili sa iyang pamilya o abogado. - edbarrita@gmail.com