Mipadayag sa iyang pagsupak si Kongresista Pablo John “PJ” Garcia sa ikatulong distrito sa Probinsya sa Sugbo sa planong pag-ilis sa pangalan sa Mactan Cebu International Airport (MCIA) ngadto sa Lapu-Lapu International Airport (LIA).
Sa manifestation nga giluwatan sa kongresista sa Committee on Transportation sa Kongreso Enero 27, 2021, gisaysay niini ang 6 ka mga rason nganong dili angayang ilisan ang pangalan niini.
Una, way igong rason sa pag-ilis sa pangalan sanglit makataronganon ra ang naandang pangalan niini gumikan kay anaa kini mahimutang sa Mactan, Probinsya sa Sugbo.
Ikaduha, sukad gitukod ang naasoyng tugpahanan niadtong 1956 isip usa ka airbase hangtod nga nahimong civilian airport niadtong 1960’s ug hangtod karon, naila na kini nga Mactan ug walay nakahunahuna sa pag-ilis niini.
Susama ra usab nga mapapas ang 50 ka tuig nga kasaysayan sa tugpahanan.
Gawas sa kasaysayan ang pangalan ug brand sa tugpahanan naestablisar na sa wala pa kini mahimong charter niadtong 1990 diin ang gobyerno nigasto na ug pipila ka milyones alang sa marketing ug advertising niini butang nga mawalay bili sa higayon nga ilisan na usab kini og pangalan.
Napanglantawan ni Garcia nga laing gasto na usab unya ang paggahin ug laing pundo alang sa re-branding niini hilabi nga nga nakasinati kita karon ug pandemya diin ang turismo maoy usa gisaligan sa ekonomiya sa Sugbo.
Kon ang intensyon sa pag-ilis sa pangalan sa tugpahanan mao ang paghatag og pahinungod ni Datu Lapulapu nahatag na kini sa nasudnong bayani niadtong 1961 dihang gihinganlan ang Mactan ug dakbayan sa Lapu-Lapu.
Alang ni Garcia wala nay mas laing dakong pahinungod sa usa ka bayani sama sa maong lakang.
“If the intention is to merely emphasize that the airport is in Lapu-Lapu City, I believe there is no compelling reason to do that (a) Mactan Airbase (which became Mactan Airport) was already known as Mactan even when Lapu-Lapu City is known as Opon; (b) Mactan as an island predated Lapu-Lapu City; (c) Mactan as an island that host the airport is not limited to Lapu-Lapu City, but includes the Municipality of Cordova,” tipik sa manifestation ni Garcia sa kongreso.
Gihimug-atan usab sa kongresista nga ang makasaysayanong pangalan sa Mactan nalakip na sa kultura ug kasaysayan sa Sugbo gumikan kay sa naasoyng dapit nahitabo ang unang pagsukol nato sa mga manlulupig nga Espanyol.
Mao kini ang rason nga naasoyng hitabo 500 ka tuig na ang nakalabay gitawag ug “Kadaugan sa Mactan” ug dili “Kadaugan sa Lapu-Lapu.”
Angayan usab nga konsultahon ang locators sa Mactan Economic Zone (MEZ) nga dili na sila malambigit ug susama ug pangalan sa tugpahanan haduol nila.
Angayan usab nga konsultahon dili lang ang Sugbo kun dili lakip na ang tibuok Visayas nga nakatampo sa marketing brand sa tugpahanan.
Angayan usab konsultahon ang dakbayan sa Sugbo ug 44 ka munisipalidad ug 6 ka component city sa probinsya nga sama sa dakbayan sa Lapu-Lapu nanag-iya usab sa tugpahanan nga ila nang naila nga “Mactan”.
Ang mga balaodnon nga House Bill 18, HB 222 ug HB 5375 ang gi file sa kongreso alang sa pag-ilis sa pangalan sa tugphanan sa Mactan ngadto na sa Lapu-Lapu International Airport nga gi-file ni Kongresista Paz Radaza. (GCM)