Balay-Balay, Tubig-Tubig: Safer Internet Day
Sa ikaduhang Martes sa Pebrero matag tuig, saulogon ang Safer Internet Day for Children Philippines subay sa proklamasyon ni Pres. Rodrigo Duterte (Proclamation No. 417) niadtong Pebrero 2018.
Karong tuiga, gisaulog kini kagahapon, Pebrero 9.
Ang matag tuig nga selebrasyon nagtinguha nga mapahibalo sa katawhan ang sakto nga paggamit sa internet sa publiko. Nagsugod ang Safer Internet Day niadtong 2004 sa mga nasod sa Europe ug duna nay kapin 100 ka mga nasod sa kalibutan ang miapil sa annual celebration.
Dili layo ang panawagan sa luwas nga paggamit sa Internet subay sa gimando sa atong Batakang Balaod.
Subay sa atong Konstitusyon, giila sa estado ang kabataan sa papel niini sa pagtukod sa atong nasod ug kinahanglan nga mapalambo ug panalipdan sa estado ang physical, moral, spiritual, intellectual, ug social well-being sa kabataan.
Mao nga pipila ka mga child protection laws ang namugna aron masiguro nga mahilayo ang kabataan sa pagpahimulos labaw na kon pinaagi kini sa Internet.
Lakip na niini ang Child Abuse Law (Republic Act 7610) nga maoy panagang sa matag biktima nga bata sa mga nangabuso kanila. Nahimo ang Anti-Child Pornography Act of 2009 aron malikayan ang pagkatag sa mga law-ay nga hulagway sa mga bata sa Internet.
Subay sa maong balaod, natukod ang Inter-Agency Council Against Child Pornography (IACACP) aron motabang sa pagmugna og mga polisiya, pagsusi, ug pag-coordinate sa mga hisgutanan sa child pornography nga usa lang sa mga porma sa online sexual exploitation of children (OSEC).
Ang IACACP kauban ang ubang mga ahensya sa gobyerno ug ang pribadong sektor ingon man ang mga civil society organizations (CSOs) sama sa Children’s Legal Bureau ug Approach Consortium aktibo sa pagpangampanya ug pagsaulog sa Safer Internet Day.
Labaw na nga gihimug-atan karon sa child rights groups ngadto sa publiko ang paggiya ug pagtabang sa mga bata ug kabataan sa sakto nga paggamit sa Internet ilabi na nga kanunay na sila nga naggamit sa maong teknolohiya labaw na sa ilang pagtuon.
Nasayod ang matag usa kanato nga wala pa nahibalik sa normal ang atong kahimtang human nga padayon gihapon ang atong pag-atubang sa Covid-19 pandemic. Mao nga nagpabilin gihapon ang pagpatuman sa distance learning sa mga tunghaan, modular o online ang pamaagi.
Duna poy mga report nga nadawat ang law enforcement agencies sa kapolisan ug non-government organizations (NGOs) sama sa CLB kabahin sa mga insidente sa pagbiktima sa mga bata ug kabataan sa sekswal nga pamaagi atol sa kwarantina nga milanat na og dul-an usa ka tuig.
Lakip sa mga reklamo mao ang pagpakatag sa hubo nga mga hulagway ug sex videos ug uban pang law-ay nga mga akto nga makadaot sa dignidad ug pagkatawo sa bata.
Kinahanglan nga magmatngon ang mga ginikanan sa mga lihok sa ilang mga bata. Kon dunay kadudahan nga panghitabo, angay hisgutan ang maong sitwasyon ug ipasabot sa bata kon unsay sakto o sayop.
Importante ang open communication sa ginikanan ug sa bata. Tudloi pod ang bata kon unsay mga pamaagi nga malikay sa mga dautang elemento sa Internet sama sa pag-deny og friend requests sa mga dili mailhan nga social media accounts ug dili pagbalos sa mga mensahe sa mga wa mailhing tawo online.
Mahimo sab nga mobutang og parental controls sa mobile devices alang sa gagmay pa nga mga bata.
Alang sa mga tunghaan, hagit kaninyo ang masigurong mahilayo ang mga tinun-an sa pagpangabuso online sama na lang sa pagpalig-on sa mga learning management systems ug uban pang online tools nga gamiton sa pagtungha sa mga bata.
Angay sab nga manubag ang mga Internet Service ug Content Providers kon mapamatud-an nga wala kiniy gihimo sa mga sumbong sa pagpangabuso sa ilang mga platform.
Kon dunay igong ebidensiya sa pagpangabuso online, dili kita magduha-duha sa pagsumbong niini sa kapulisan o magpatabang sa mga abogado sama na lang sa Public Attorney’s Office alang sa indigents ug sa mga NGO sama sa Children’s Legal Bureau nga mahimong makahatag og tambag sa pagsulbad sa inyong suliran.