DAKO ang epekto sa African Swine Fever (ASF) sa industriya sa baboy sa nasud. Hapit duha na ka tuig ang nilabay nga gihapak ang industriya sa baboy sa maong sakit nga hangtud karon wa pay tambal.
Ingon sa mga eksperto sa hayop nga mas maayo na lang ang Covid-19 kay naa nay bakuna samtang ang ASF kay wala pa ug 100% sa baboy nga may sakit kay matigok.
Makaluluoy kaayo ang mga anaa sa industriya kay imbis ila nang ibaligya ang binuhi, ila na man hinuong ilubong aron dili makatakod sa lain. Sa wala pa ang Covid-19 anaa nay mga checkpoints nga may medisina nga tumban o i-spray aron dili molipang ang sakit.
Milyon ang gidaghanon sa baboy nga gipamatay, gisunog ug gilubong sa tibuok Pilipinas, samtang binilyon sab ang lugi sa mga nagbuhi og baboy.
May kaila ako nga anaa niining industriya ug hangtud karon wala pa sila kabangon sa dakong lugi sa ilang negusyo. Aron dali nga malubong ang mga baboy nga masakiton, ang iyang kompaniya nagpalit og backhoe nga nag-standby kanunay kung gikinahanglan. Ang uban nagkalot na'g daghang lubnganan nga ilang mabutang ang mga namatay sa sakit.
Halos tanang magbababoy sa Pilipinas nakasinati niining kalisud sa negusyo, wa pay labot sa epekto sa Covid-19 nga hangtud karon wa pay kasulbaran.
Ang Metro Manila ang dakong naapektuhan sa pagkulang sa karne sa baboy sa palengke. Mao bitaw nga nagmando na'g price ceiling ang Department of Agriculture (DA) aron di mosaka pag-ayo ang presyo sa karneng baboy samtang naghatag subsidiya sa transportasyon sa nagbaligya og baboy.
Gibalita kagahapon nga anaa nay barko gikan sa Mindanao nga midunggo sa pantalan sa Manila aron magdala'g liboan ka buhi nga baboy didto. Buhaton kini matag upat ka adlaw aron di daw magkulang ang suplay sa karne.
Sa laing bahin, nipahayag usab ang DA nga moangkat ang gobyerno og tone-toneladang kareng baboy sa langyaw'ng nasud aron mapun-an ang suplay.
Medyo nindot paminawon ang plano sa DA aron di mawad-an og karne sa palengke apan wala mahimuot ang lokal nga magbababoy. Matud pa sa usa ka opisyal sa Philippine Hog Raiser's Association, Luzon chapter, nga inay mopalit ang gobyerno og baboy sa laing nasud, mas maayo unta nga itabang na lang kini nga makatindog pagbalik ang lokal nga industriya. Di man unta magkulang ang baboy kung nipukos ang DA sa pag-ayuda sa produksiyon sa lokal nga magbaboy ug sa tanang mag-uuma sa nasud.
Sama kini sa nahitabo sa bugas humay nato nga nagaangkat ang Pilipinas og bugas sa laing nasud imbis nga buhion ang industriya sa humay ug pagkaon sa nasud.
Para kanako, sayop gihapon nga mag-angkat kita og baboy sa laing nasud kay kahibalo kita nga igo-igo pa ang lokal nga suplay niini, ilabi na dinhi sa Mindanao.
Saktong tabang ra sa gobyerno ang gikinahanglan alang sa tanang industriya sa pagkaon sa nasud.
Hangtud nga di tabangan sa gobyerno ang mga traders o kadtong tig-angkat og pagkaon, padayong iwit ang atong agrikultura ug magkulang sa pagkaon ang katawhan.