Nakahigayon ko og saka sa usa sa mga bukirang barangay sa dakbayan sa Sugbo. Isip usa ka tigbalita maisip nako nga ang Barangay Sudlon 1, lisod makalimtan tungod sa usa ka coverage nga naglambigit og dakong gutom nga nasinati sa mga molupyo.
Tuig 1997 gipresentar nako sa akong mga labaw sa newsroom nga kon nitiyabaw ang mga molupyo sa patag tungod sa kanihit sa tubig tungod sa El Niño, labaw pa ang kalisdanan nga nasinati sa bukid kay nangamatay ang ilang mga tanom ug nipuli ang kagutom.
Tuod man gipadala ko sa bukid ug giuna nako pagbisita ang mga mag-uuma sa Barangay Sudlon 1. Pagka makaluluoy sa mga mag-uuma nga akong na-interview. Ang ilang mga uma hilabihan kauga.
Nahubsan ang mga tinubdan sa tubig apil na ang mga tunaan sa kabaw. Siyam ka bulan nga huwaw ang ilang giantos nga maoy nakapaaghat sa ubang molupyo nga magpa patag aron manarbaho sa construction, tindahan, katabang ug bisan unsa nalang aron mabuhi.
Human nako mapresentar ang akong exclusive report sa pagka hapon, nakadawat ko og tawag gikan sa Cebu City Hall ug diha sa pikas linya nangayo og dugang detalye sa akong report. Panahon kini ni kanhi mayor Alvin Garcia. Pagkasunod adlaw nibalik ko sa Sudlon 1 kuyog na ang daghang dump truck nga puno sa bugas ug de latang pagkaon. Daw mga sulom nga nidugok ang mga tawo sa karsada nga nidawat sa ilang bahin sa ayuda nga gipang-apud apod.
Isip usa ka yanong reporter, pagkatam-is sud-ungon sa mga tawo nga human nako ma-report ang gutom nga ilang nasinati, karon nagsapnay na sa kinilong bugas ug mga de latang pagkaon.
Nahibalo ko nga bisan wala ko moadto sa maong dapit, ang gobiyerno sa kanunay magpakabana man gyud sa kahimtang sa iyang mga tawo. Pero sa giingon nako, yano ra nga molupyo, gamay ra og kalipay, mao sa mga ingon niadto nga sitwasyon wala nako kapugngi ang akong gibating kalipay nga nagsud-ong sa mga tawo nga bisan sa kainit sa panahon nakahigayon pa gyud sa pagpahiyom tungod sa ayuda nga niabot sa ilang tugkaran. Baynte tres ka tuig na ang nakalabay pero sa akong pagsaka niadtong Huwebes, nalab-as og balik sa akong panumdoman ang gutom nga akong naambitan.
Sa akong pagbalik lahi na ang sitwasyon. Ang mga gihay sa ilang mga pananom ingon sa way sama, nagwarawara nunot sa haguros sa hangin. Ang mga bunga sa ilang mga tanom nga utanon, hilabihan ka bus-ok daw nagpangamay aron pupuon. Sa laktod ang kabukiran dasok sa mga tanom nga maoy pang-alkuntra sa gutom. Nakaingon ko nga walay gutom ning dapita ingon man ang mga silingang barangay sa bukid nga akong naagian.
Daw nakalimot ko nga nia pa ug dakong buhi ang pandemya nga atong gisagubang. Salamat sa kahitas-an nga gibuligan ang panguma.