Ang Abril 27, 2021, ika-500 ka tuig nga sumad sa Battle of Mactan, ang gisaulog sa syudad sa Lapu-Lapu nga Kadaugan sa Mactan. Sa mga pelikula, gihulagway ang bangis nga kumbati tali sa mga Pilipino ug sa mga Katsila. Sa katapusan, nidaog ang mga Pilipino tungod sa ilang gugma sa kagawasan.
Apan matod pa ni Antonio Pigafetta, ang tigrekord sa biyahe ni Ferdinand Magellan, way bawot si Magellan sa maong kumbati. Sa mga tripulante ni Magellan, 49 ra ang niapil sa kumbati kay ang onse nagpabilin sa barko. Samtang mokabat sa 1,500 ang mga manggugubat ni Lapulapu.
Dunay kanyon ang mga Katsila apan wa maabot sa kanyon sila si Lapulapu ug iyang mga ginsakpan. Ang mga sundawong Katsila dunay armor ug mga pusil. Apan lupig sila sa gidaghanon sa mga manggugubat ni Lapu-Lapu nga armado’g mga pana, bangkaw, kampilan ug tinalinsan nga kawayan.
Matod pa ni Pigafetta, di si Lapulapu ang nakapatay ni Magellan. Ang mga beteranong manggugubat ni Lapu-lapu nga hanete nga mogamit sa bangkaw ug kampilan ang nakapatay kang Magellan.
“One of them wounded him on the left leg with a large cutlass, which resembles a scimitar, only being larger. That caused the captain to fall face downward, when immediately they rushed upon him with iron and bamboo spears and with their cutlasses, until they killed our mirror, our light, our comfort, and our true guide, ” matod pa ni Pigafetta.
Apan kay si Lapu-Lapu man ang hepe, ang tanang dungog adto gyud niya. Sama nga bisan napatay si Magellan ug wa na makauli sa Espanya, siya gihapon ang gipasidunggan nga labing unang tawo nga naka-circumnavigate sa kalibotan.
Ang Kadaugan sa Mactan sa April 27 gideklarar ni Presidente Rodrigo Duterte nga usa ka “special working day” sa tibuok nasod ubos sa Proclamation No. 1128 nga penetsahan og Abril 8 ang gipagawas sa Abril 21, kay kini ang ika-500 ka tuig nga kasumaran sa Battle of Mactan.
Gideklarar usab niini nga karong tuiga mao ang “Year of Filipino Pre-colonial Ancestors.” Lakip sa atong mga ancestors, sa atong mga katigulangan, si Lapu-Lapu nga di pa matawag nga Pilipino kay wa pa may Pilipinas kaniadto.
Samtang ang Republic Act No. 11040, nga gipirmahan ni Presidente Duterte sa Hunyo 29, 2018, nagdeklarar sa Abril 27 nga Adlaw ni Lapu-lapu, usa ka special working day tibuok nasod ug special non-working holiday sa Lapu-Lapu City.