Dear Atty. Joan,
Maayong adlaw.
Magpatabang unta ko sa imo kabahin aning nasinati sa akong manghod nga babaye.
Gikan ang among pamilya sa kalisdanan ug nagpuyo kami sa squatter’s area. Nakahawa lang ko sa amo tungod kay giminyoan ako sa akong uyab ug naghimo nako og kaugalingong pamilya.
Bisan pa man nga layo na ako sa akong pamilya, nagpaduol gihapon kanako ang problema. Ang akong manghod nga si Sandra (gitago ang tinuod nga pangalan), 16 anyos ug among kinamanghuran, nakig-live-in sa among silingan nga adik nga mas maguwang niya og kapin 20 ka tuig.
Ilado na kaayo ang maong lalake sa among dapit tungod sa iyang ngil-ad nga mga binuhatan ug dili lang nako nganlan alang sa among seguridad.
Naabot naman na ang hisgot nga giapil na sa maong lalaki ang akong manghud sa pagsuyop og druga ug gani sa paghatod ini sa mga kliyente.
Ang nakasakit pa gyod sa among buot mao nga nabuntis diay na ang akong manghod apan gipakuha ni sa iyang uyab.
Gawas nga tiggamitay sila og druga, migawas ang mga tsismis sa among dapit nga kanunay nga gamiton ang akong manghud sa iyang uyab uban ang mga amigo ug amiga sa lalake kay makita man sa mga silingan nga kanunay ang pagsulod gawas sa mga tawo sa ilang balay.
Nagpakabana pod intawon ko mao nga gipa-blotter namo ang maong insidente base sa among nakuhang impormasyon didto sa barangay ug kapulisan uban ang akong mama.
Problema namo ang paghapsay sa mga ebidensya batok sa kalive-in sa akong manghod. Duna ba kay matambag aron han-ay ang pagkiha namo sa kapuyo sa akong manghod? Menor de edad intawon ang akong manghod ug naguba ang iyang kaugmaon tungod sa maong mga hitabo.
Imong magtatampo,
Lydia
Dear Lydia,
Mahimo gayod nga mapanubag ang kapuyo sa imong manghod subay sa imong saysay. Gawas nga tataw ang kalapasan sa Child Abuse Law sa pagpanghimulos sa pagkabata sa imong manghod ilabi na ang sekswal nga pagpangabuso, ang pagpatabang sa maong dalaga sa pagdeliver sa druga usa sab ka kalapasan sa Dangerous Drugs Act.
Ubos sa maong balaud, gisilotan ang paggamit sa usa ka menor de edad sa pag-deliver o paghimo niini nga courier or runner sa drogas.
Di sab angay nga kabalak-an nga naapil ang imong manghod sa drogas tungod kay dunay pipila ka mga proteksyon anaa sa Dangerous Drugs Act alang sa mga menor de edad nga nagpangedaron og kinse ngadto sa di mulapas og dise otso anyos, Mahimong masuspenso ang sentensya sa akusado ubos sa maong mga edad kon ugaling makiha ug mapamatud-an kini nga sad-an.
Mahimo sab nga lantawon ang Anti-Trafficking in Persons Act sa pagpanubag sa maong lalake human makita nga na-recruit ang maong dalaga bisan pa man nga dunay pagtugot niya alang sa “exploitative” o mapahimuslanon nga tinguha sa iyang uyab nga durugista. Menor de edad sab ang imong manghod mao nga dili na kinahanglan ang pagpamatuod kon unsa ang pamaagi o “means” sa pagbuhat sa krimen.
Tungod kay na-report naman ang maong hitabo sa kapolisan ug barangay, kinahanglan nga dugangan pa ang mga ebidensya sa ihatag ngadto sa polis. Lakip na niini ang affidavits o salaysay sa mga saksi, mga litrato, screenshots sa mga chat, ug uban pang mga magamit nga ebidensya pagpamatuod nga sad-an ang kapuyo sa pagpangabuso ug paggamit sa imong manghod.
Importante nga lig-on ang atong ebidensya kay mao kini ang gamiton sa kapolisan sa pag-file og kaso ngadto sa piskaliya nga maoy mosuta kon duna bay igong hinungdan nga mosang-at og kiha ngadto sa korte batok sa suspek.
Daghang salamat Lydia sa imong sulat tampo ug hinaut nakahupay ang maong tambag sa naghuot mo karon nga galamhan.
Imong alagad,
Atty. Joan
[Lindog sinuwat ni Atty Joan Dymphna Saniel-Amit, executive director, ug Atty. King Anthony Perez, usa sa mga abogado sa CLB. Mahimo kamo nga mupadangat sa inyong mga suliran o pagsumbong sa kaso sa pagpangabuso pinaagi sa pag-email (clbphilscebu@gmail.com) o pag-send og mensahe sa Facebook Messenger: m.me/ChildrensLegalBureauInc]