Sa dihang gipaubos ang lalawigan sa Sugbo sa modified general community quarantine (MGCQ) sa miaging tuig, unang gibuksan ni Gov. Gwen Garcia ang turismo. Sikat ang Lalawigan sa Sugbo nga usa sa maayong tour destinations sa nasud gumikan sa maanindot nga beach resorts, natural falls ug uban pa. Adunay kitay first class o five star hotels nga sarang kaestahan ug maanindot nga resorts sa Dakbayan sa Lapu-Lapu, Bantayan Islands ug islets sama sa Olango, Malapascua ug Camotes. Gihingusgan sa gobernador ang Suroy-Suroy aron ma-enganyo ang lokal ug langiyaw nga mga turista sa pagbisita ug suroy sa tourist spots.
Daghan ang nawad-an og panginabuhian sa tourism industry ning nagpadayon nga pandemiya. Tuod man, mihinay-hinay og balik ang turismo sa lalawigan. Labi pa kay medyo relax ang atong quarantine restrictions. Ang taga Negros Oriental, Negros Occidental ug Bohol lang ang pangayoan og negative result sa RT-PCR test kay daghan sila og mga kaso sa Covid. Apan kon gikan lang dinhi sa Sugbo, way problema kay maka-lusot-lusot na man ka bisan kon way RT-PCR test. Ang hotels ug resorts dili mangayo og swab test result kon mo-check in ka. Karon ganing bag-o, ang IATF nipagawas na og resolution nga kadtong fully vaccinated, dili na pangayoan og swab result.
Apan ang ubang tourist destinations aduna lay problema kay adunay mga mipahimulos. Daghan ang nangreklamo sa social media kabahin sa dili maayong binuhatan sa tour guides sa Kawasan Falls sa Badian. Tiaw ba nimo, ang mga turista panglubagon pinaagi sa pagpangayo og dakong bayad. Kon magpa-guide lang ka sa agianan gikan sa first level ngadto sa second ug third level, pangayoan og tag P500 matag tawo. Dako ra kaayo. Morag tulis sa atubangan. Gihinganlan na sila og “tulis guides” sa Kawatan (inay Kawasan) Falls.
Puwede ra unta nga way guide kay malakaw o makatkat ra nimo. Apan mag-ilog ang tour guides aron makakuwarta. Dili baya na maayo. Kini sila mao ray magpatay sa ilang trabaho. Ngano man? Kinsa pa may mobisita kon mahibalo sa buhat sa guides? Matod pa sa mga taga Dalaguete, mag-usab pay layug. Hinaot nga mabadlong ni sa LGU Badian. (bobbygnalzaro@gmail.com)