Barrita: Presidente makadagan sa pagkabise presidente?

Barrita: Presidente makadagan sa pagkabise presidente?

Misibaw karon ang hugon-hugon nga padaganon si Presidente Rodrigo Duterte sa pagkabise presidente. Ang pangulo mismo wa mosalikway sa maong posibilidad, kay nagpanagana siya nga matawag og usa ka “political lame duck,” usa ka tuig una matapos ang iyang termino.

Way babag sa Presidente ang pagdagan sa pagkabise presidente. Si Atty. Domingo Cayosa, immediate past president sa Integrated Bar of the Philippines (IBP), niingon, “The Constitution does not explicitly prohibit a president from running for another office after his term as president. What it prohibits is a reelection.”

Unsa man ang gilatid sa Batakang Balaod bahin niini?

Ang Section 4, Article VII (Executive Department), 1987 Constitution, nagkanayon, “The President and the Vice-President shall be elected by direct vote of the people for a term of six years which shall begin at noon on the thirtieth day of June next following the day of the election and shall end at noon of the same date, six years thereafter. The President shall not be eligible for any re-election. No person who has succeeded as President and has served as such for more than four years shall be qualified for election to the same office at any time.”

Ato kining tagsa-tagsaon aron maklaro nato. Una, ang presidente ug bise presidente pilion pinaagi sa direct vote. Ang katawhan, ning higayona, ang mga botante maoy direktang mopili kanila. Ikaduha, ang ilang termino unom ka tuig.

Gilalisan sa nagpanday sa Batakang Balaod ang termino sa presidente apan nidaog ang unom ka tuig. Alang kanila, ang unom ka tuig insakto na alang sa usa ka maayong presidente sa pagpatuman sa iyang mga programa de gobyerno ug igo alang sa usa ka di maayong presidente aron di makab-ot ang iyang mga dautang tuyo.

Ikatulo, magsugod ang ilang unom ka tuig nga termino sa udtong tutok sa Hunyo 30 human sa eleksyon ug matapos sa udtong tutok sa Hunyo 30, paglabay sa unom ka tuig. Nganong giklaro man ang takna ug petsa?

Gilikayan niini ang gitawag og “hold-over.” Manaog dayon sa puwesto kon mahuman na ang termino sa presidente. Di maghuwat nga duna nay laing napili. Kon way napili nga presidente, bakante ang maong puwesto ug hulipan subay sa Section 7, Article VII, 1987 Constitution. Ang ihulip maglakip sa napili nga bise presidente, Senate President ug House Speaker.

Ikaupat, way relection sa presidente. Di na siya mahimong modagan pag-usab sa pagkapresidente. Sa ato pa, si Presidente Duterte di na mahimong modagan sa pagkapresidente. Apan wa idili ang iyang pagdagan sa pagkabise presidente.

Ikalima, ang si bisan kinsa nga ni-succeed sa pagkapresidente ug nag-alagad sa maong puwesto sud sa kapin sa upat ka tuig di na mahimong modagan pa sa pagkapresidente sa bisan unsang panahona.

(edbarrita@gmail.com)

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph