Kinaiya sa mga Pilipino ang “picture-picture” kon anaa sa mga pundok-pundok. “Selfie” kon mag-inusara. Kuhaan og hulagway bisan ang sud-an sa pamahaw, paniudto ug panihapon unya i-post dayon sa social media.
Apan mahinungdanon ang mga hulagway nga gikuha, kadaghanan sa mga smatphone, kay magamit nga ebidensiya sa korte kon dunay krimen nga nahitabo. Sama sa paggamit nga ebidensiya sa footage sa closed-circuit TV (CCTV) sa crime scene.
Niabot sa Korte Suprema ang mga taho nga daghang mga sibilyan ang nangamatay samtang gipatuman sa mga tinugyanan sa balaod ang mga warrant of arrest ug search warrant nga giluwatan sa mga trial courts.
Ang sagad nga estorya sa mga tinugyanan sa balaod mao nga “nanlaban,” nisukol ang ilang gisikop. Tungod sa giingon nga “dead men tell no tales,” ang nangamatay di na makasulti kon unsay tinuod nga nahitabo nga misangpot sa ilang kamatayon.
Busa miluwat ang Korte Suprema sa Administrative Matter 21-06-08-SC penetsahan og Hunyo 29, 2021, nga nagmando sa mga tinugyanan sa balaod sa paggamit og labing menos usa ka body camera ug usa ka alternate recording device samtang magpatuman sa warrant of arrest ug search warrant.
Unsay buhaton sa mga tinugyanan sa balaod kon wa silay body camera? Ang bag-ong lagda sa Labawng Hukmanan nag-ingon nga kinahanglan silang mopasaka sa usa ka mosyon sa hukmanan nga makagamit sila sa usa ka alternate recording device.
Kon ang nagpatuman sa search warrant way body camera, mahimong way bili ang mga ebidensiya nga nakuha sa mga tinugyanan sa balaod. Samtang ang mga tinugyanan sa balaod nga mapakyas sa paggamit og body camera, mo-interfere ug mo-manipulate sa camera mag-atubang sa contempt of court.
Sa pagpatuman sa warrant of arrest, kinahanglan nga i-activiate ang video and audio recording functions sa camera inig abot sa lugar nga pagsikupon ang maong tawo. I-deactivate lang kini kon nahuman na ang pag-aresto ug gidala na sa nagsikop ang dinakpan sa labing duol nga prisohan.
Ang kapakyas sa paggamit og body camera o alternate recording device dili makahimong unlawful sa pagdakop ug di makahimong inadmissble sa ebidensiya kay mahimo man kining probahon sa testimoniya sa mga arresting officers, sa dinakpan ug sa mga nakasaksi sa pagdakop.
Sa application pa lang sa usa ka search warrant, ipahibawo na daan sa mga tinugyanan sa balaod kon duna ba o wa silay body cameras, ug kon wa, mohangyo sila nga makagamit sa usa ka alternative recording device.
Sama sa pagpatuman sa warrant of arrest, ang mopatuman sa search warrant kinahanglan nga mo-activate sa body camera inig abot sa lugar nga pagasiksikon ug i-deactivate lang kini kon maabot na sila sa police station.
Sa labing sayo nga higayon, ipahibawo sa mga tinugyanan sa balaod nga ang proceedings gi-record sa camera. Wa pay mando kon unsay ilang isulti. Pero lagmit nga ang mga tinugyanan sa balaod moingon, “Smile, you’re on camera.” (edbarrita@gmail.com)