Alcea Maningo
Cangyan, Carmen, Cebu
ALAS NUYBE sa buntag, adlawng Sabado. Petsa l9 sa Hunyo. Miabot sa sityo Mandag-um, Matutinao, si Mira ug ang iyang mga klasmeyt sa hayskol. Kuyog nila si Rudy, kapikas ni Mira ug retirado nga abogado. Giabi-abi sila ni Maria sa panimalay niini. Maguwang ni Rudy si Maria nga usa na ka biyuda. Ang mga klasmeyt ni Mira mao sila si Marilou, Cornelia, Melona, Bebe, Odet, Estong, Butchy, Anghelo ug Jose. Sakay sila sa Toyota Grandia nga gipanag-iya ni Romy nga mao ray nagmaneho. Gipakyaw nila ang maong sakyanan balig duha ka adlaw. Duna silay bawon nga mga pagkaon (linuto daan ug may lutuonon pa) aron di sila makahasol sa gibisitahan.
Sa luyo sa balay ni Maria dunay nindot nga baybayon. Pero nanuroy una sila sa Kawasan ug nangaligo sa sapa. Paghibalik nila gikan sa Kawasan naniudto sila sa cottage sa baybayon ni Maria. Giimbitar nila sa paniudto sila si Maria ug Edith, ug ang tulo ka manghod ni Rudy nga sila si Diogene, Dennis ug Denver. Naghinubra man ang bawon nilang Mira ug mga kauban.
Alegre ang ilang panagsalo sa paniudto.
Daghang mga pangutana si Rudy sa iyang mga manghod. Kay tungod sa pandemya, wa na siya kaduyog sa kasub-anan sa mga namatyan og suod sa kinabuhi. Pagka human nilag paniudto misugod si Rudy sa pakighinabi sa iyang mga igsuon.
“Unsa man tong hitabo kang Herman nga imong bayaw?” ni Rudy ngadtong Diogene. “Giatake sa hayblad. Gidala sa ospital sa gobyerno. Dangtag tulo ka adlaw maayo na. Naglakaw-lakaw na. Unya dihang gibiyaan lang og kadiyot sa tigbantay, nikalit lag ka-wild. Giindeksyunan og pakalma. Nikalma tuod, apan namatay!” ni Diogene.
“Kadto gyud si Nestor, atong ig-agaw,” salga ni Dennis. “Giatake gihapon sa hayblad. Gidala sa ospital sa gobyerno. Gipapalit lang og tambal ang tigbantay. Paghibalik sa tigbantay, patay na ang pasyente. Matod sa nars, giindeksyunan og pakalma kay nag-wild pod.”
Nakapanakla si Rudy ug namulong. “Nahimo na mang ihawan ang ospital!”
“Malagmit. Si Wenda nga akong higala nangunsulta lang kay natulon niya ang iyang pustiso nga usa ka ngipon. Gi-admit sa ospital. Paghigawas diretso na siya punerarya,” ni Mira. “Siyaro! Pustiso lang naingnan?” ni Rudy.
“Lagi. Gipakatulog siya nga way kauban,” ni Mira. “Samtang natulog siya gikuot sa doktor ang iyang tutunlan. Nakuha ang pustiso apan pagkahuman di na siya makatingog. Naglisod nag ginhawa. Nasamdan ang iyang baga ug kasingkasing dihang gilugit ang pustiso. Gibalhin siya sa COVID-19 Ward. Wa na gyud kagawas nga buhi.”
“Ang ako pod nga inahan. Giatake sa hayblad. Gidala sa ospital. Nag-wild kay di mosugot tangtangon ang iyang mga ariyos. Giindeksyunan og pakalma. Nikalma tuod kay namatay man.” ni Romy nga masulub-ong nahinumdom sa nahitabo sa iyang inahan.
“Si Nang Lumen sab. ugangan ni Ruth nga akong maguwang...” saling-it ni Mira. “Na-admit siya sa ospital kay COVID-19 positive. Gidayagnos man sab nga may sakit sa kasingkaging. Giindeksyunan. Na-koma ug paglabay sa usa ka semana namatay,” ni Mira. “Death sentence na gyud diay karon ang ma-ospital,” ni Rudy.
“Si Mr. Jess Tanco pod diay. Atong landlord sa Canduman. Dunay sakit sa kidney, apan gipalutaw nga COVID-19. Pagkamatay niya, wa pabayara ang tagtungod. Mao pay gihatagag kuwarta, kabahin sa kuwarta nga gikan sa Philhealth,” ni Mira.
Nagpanglingo si Rudy. Milantaw sa lawod. Nakita niya nga taob na ang dagat.
“Kalimtan na lang nato ang mga katalagman sa tambalanan,” ni Estong nga usa ka praktikal nga tawo. Operado siyag kasingkasing, apan positibo ang iyang panlantaw sa kinabuhi. “Lingaw-lingaw na lang ta samtang may kinabuhi pa.”
“Tana,” ni Odet, kapikas ni Estong. Nagsul-ob na sila sa ilang mga humdunon. Mitugsaw sila sa tubig nga diyes metros gikan sa ilang nahimutangan. Misunod ang tanang mga klasmeyt.
Nagpabilin sa lamesa si Rudy ug ang iyang mga manghod. May pagahisgutan sila. Si Maria nga mihugo sukad nahiuli gikan sa Amerika. Nahadlok sila nga masakit kini ug ma-admit sa ospital. (KATAPUSAN)