NAHIMOUT ko nahinumdom niadtong nagtungha pa ko sa kolehiyo, subra 30 na ka tuig ang milabay, kay grabi ko ka mauwawon. Di gali halos motingog unya nagduhaduha ug hatahata pa kung dunay gustong ipangutana sa akong mga magtutudlo labi pa kay bag-ong salta kon promdi.
Paglabay sa pipila ka buwan, nakaamgo ko nga wa diay ko mag-inusara kay halos kami tanan sa klase di man ganahan mangutana unya maglumba og lingkod sa luyo kay mahadlok pangutan-on.
Kasagarang mga tinun-an motak-om na lang sa baba unya maikog mangutana bisag wa kasabot sa leksyon kay para nila ang mga maestra puno na sa kahibalo. Unya duna say mga magtutudlo nga di ganahan o masuko pangutan-on kay mahadlok malupigan sa estudyante.
Sa libro nga ‘Understanding Filipino Values’ ni Tomas Andres nga akong nabasa, akong nasabtan ang mga rason nganong kitang mga Pinoy ma uwaw mangutana unya magsegi lang og tando bisag wa kasabot.
Puno ni Andres, kining mosunod maoy kasagarang mga sitwasyon diin kitang Pinoy daling motando: kung wa kahibalo, kung gustong magpa-impress, kung magpakitang gilas, kung gisamukan na unya gustong mo undang sa estorya, kung katunga ray nasabtan sa pahimangno, kung di segurado sa kaugalingon o kung nagtuo nga mas nakahibalo pa kaysa ka-estorya.
Mao sab ni rason nganong ang mga langyaw nga way pasensya saputon kay di man sila makasabot nganong magsegi og tando unya di ka prangka o deritso’g balibad. Ang uban sab mauwaw, dunay inferiority complex, o ubos nga paminaw itandi sa uban.
Ang rason ini kay kitang mga Pinoy di ganahan nga makapahiubos sa pagbati sa uban maong likolikuon pa ang estorya imbis mo diretso og balibad.
Pananglitan kung dunay imbitasyon, ang kasagarang tubag akong paninguhaon, basi, siguro’ apan ang tinuod nga pasabot ini di motunga apan di lang gusto nga mahiubos ang nangimbitar.
Kinahanglan pa balikbalikon ang pag-imbitar hasta katulo para lang maseguro nga kinasingkasing ang pagdapit.