Sa Biyernes, Oktubre 1, lima ka adlaw na lang gikan karon mao ang pagsugod sa pagpanawat sa Commission on Elections (Comelec) sa mga certificate of candidacy (COCs) sa buot magpapili sa lokal ug nasudnong posisyon ngadto sa pagkapangulo sa nasod. Apan ning sayo pa, atong maaninaw nang daan dunay pagka lawgaw sa dagan sa pag-ehersisyo sa labing batakang elemento sa demokrasya - ang eleksiyon.
Ngano? Nag-unang hinungdan mao ang pandemiya sa Covid-19. Posible nga moluntad pa ang krisis sa panglawas sa gikatakdang eleksiyon sa Mayo 2022. Maayo kon makontrolar na ang virus. Kon simbako, magpadayon ang pagmugna og bag-ong variants sa virus, seguradong dunay daghan makuwarentina. Posible gani nga hinungdan nga dili ihinayon o isibog ang eleksiyon. Bisan madayon, andam na ba ang Comelec sa pagseguro sa minimum health protocol?
Laing makapalawgaw sa eleksiyon mao ang pagkadaghang nideklarar o nipadayag nga magpapili sa taas nga posisyon nga lokal ug nasyonal. Sumadaha sa taho kon pila ang naghugonhugon nga mokandidato sa pagka presidente ug bise presidente lakip sa mga senador ug kongresista. Sa lokal nga eksena, daghan usab ang nabaniog nga mokandidato sa pagka mayor ug bise mayor sama pananglitan sa dakbayan sa Sugbo. Kon nakita kini daan, dili maayong pasagdan sa Comelec. Samtang medyo may panahon pa, pangitaan og pamaagi sama sa pagdeklarar nga nulo sa ubang kandidato nga klarong walay kahigayon nga modaug sama sa walay igong partido nga nagsuporta. Pagresulba daan sa managsama og bansagon nga dunay bahin sa paglawgaw sa laing kandidato. Dili kay unya na mohukom og human og eleksiyon nga komplikado na kaayo ang sitwasyon.
Dugang nga pagkabana, kumusta na kaha ang Precinct Count Optical Scan (PCOS) machines nga gamiton sa pagbotar. Way kisaw bahin niini karon. Ang alegasyon sa pagmaniubra sa resulta sa eleksiyon pinaagi sa programa sa PCOS napanagan-an na ba? Seguradong mainiton ang eleksiyon. Dili kita mokompiyansa, sama sa hulga sa Covid-19.