NAGSUGOD na ang kisaw sa politika alang sa gitakda nga national ug local elections sa Mayo 9, 2022, sa ikaduhang Lunes sa Mayo. Ang mga kandidato sa nasyonal nga mga posisyon nagsigi nag bisita sa mga probinsya nga daghan og mga botante sama dinhi sa Sugbo. Dili pa ni matawag nga kampanya kay wa pa may campaign period. Wa pay violation sa mga lagda sa kampanya kay ang campaign period alang sa national positions magsugod sa Pebrero 8, samtang sa local positions magsugod sa Marso 25. Magpili kita og presidente, bise presidente, 12 ka senador, kongresista sa mga distrito, party-list representatives, gobernador, bise gobernador, mga provincial board members, mayor, bise mayor ug mga konsehal sa mga syudad ug kalungsoran. Ang eleksyon sa presidente ug bise presidente subay sa Section 4, Article VII (7), 1987 Constitution. Tipik niini nagkanayon, “Unless otherwise provided by law, the regular election for President and Vice-President shall be held on the second Monday of May.” Sa mga lokal nga opisyales, adunay susamang probisyon sa Section 42, Republic Act No. 7160 (Local Government Code), nga nagkanayon, “Unless otherwise provided by law, the elections for local officials shall be held every three (3) years on the second Monday of May.” Apan usa ka pundok, ang Coalition for Life and Democracy, gikatahong mipasaka og usa ka petisyon atubangan sa Commission on Elections (Comelec) nga i-postpone ang May 2022 elections hangtod sa 2025 tungod sa nagpadayon nga Covid-19 pandemic. Wa pay ruling ang Comelec en banc niini. Apan si manlalaban James Jimenez, tigpamaba sa Comelec, namahayag niadtong Lunes, Disyembre 13, nga sa dagway pa lang daan, unconstitutional ang pag-oktaba sa eleksyon hangtod sa 2025. “I think they’re going by the fact that the Comelec does have the authority to suspend the conduct of elections,” nagkanayon si Jimenez. Apan makasuspenso ang Comelec sa eleksyon, matod niya, sa mugbo ra nga panahon ug “only when the conditions for free and fair elections do not exist.” Matod pa ni Jimenez, sa pagkakaron, wa pay igong katarungan ug kapasikaran sa pag-oktaba sa eleksyon. Apan kining tanan mag-agad sa desisyon sa Comelec en banc, kon moabot man gani didto ang maong petisyon. Laing giila ni Jimenez nga problema sa maong petisyon mao ang gidugayon sa pag-postpone sa eleksyon – hangtod sa 2025. Matod pa niya, giklaro sa Konstitusyon kon kanus-a ipahigayon ang piniliay. Ang termino sa presidente unom ka tuig, ug inig ka human sa unom ka tuig, wa na. Matod pa sa Section 4, Article VII (7), 1987 Constitution, “The President and the Vice-President shall be elected by direct vote of the people for a term of six years which shall begin at noon on the thirtieth day of June next following the day of the election and shall end at noon of the same date, six years thereafter.” Way holdover provision ang Konstitusyon o sa bisan unsang balaod nga kon way mapili nga bag-ong pangulo, puli pangulo o lokal nga mga opisyales, ang mga incumbent magpadayon sa puwesto. - (edbarrita@gmail.com)