MITIYABAW karon ang daghang mga mamalitay tungod sa kamahal sa presyo sa sibuyas bombay nga gidoble niini ug gilabwan pa ang regular nga presyo sa miaging mga bulan.
Ang tindera og gulay sa palengke sa Agdao, Davao City mas gipili na lang niya ang pagtinda og puti ug dagko nga bombay itandi sa pula nga gagmay nga sagad gikan sa nasud India.
"Sukad pagsugod sa Disyembre 2021, unang adlaw gyod gidoble ang presyo, gilabwan pa, mao tong wala nay mosukol nga kustomer kay ang usa mokantidad naman og P20," ingon ni Merlyn Navacilla, 45-anyos, naninda'g gulay sa Agdao Public Market nga nahinabi sa Superbalita Davao kagahapon, Enero 4.
Sa regular nga presyo sa bombay sa Monteverde, Davao City, anaa lamang kini sa tag P80-P110 ang matag kilo depende sa klase niini.
Ibaligya sab sa vegetable section og tag P130-P150 matag kilo apan sa pagsugod sa Disyembre 1, 2021, anaa na kini sa tag P400-P600 ang matag kilo.
Suma sa trader nga usa ka Filipino-Chinese nga anaa sa Monteverde, taas sab ang ilang kuha matag kilo.
"Sa tingin naming, ito yung impact ng grabeng mga namatay na farmers na mga Indians sa Covid kasi ang mga onions natin halos nito galing talaga sa India," panaghap ni Ferly Chu-Lim, usa ka negusyante nga nahinabi sa Superbalita Davao pinaagi sa Messenger.
Sa kasamtangan, wala pa'y tubag ang Department of Agriculture (DA) niini diha sa ilang mga remedyo pinaagi sa pagkonsumo sa mga local onions nga gikan sa Central Luzon.
Apan sumala ni kanhi DA Secretary Emmanuel "Manny" Piñol nga kinahanglan di unta magsalig sa importasyon niini kundi hatagan og igong kapasidad ang mga local farmers nga makapadako sa produksiyon sa bombay aron sa ingon dunay mahulip kung magmahal ang mga import products.
“The ‘Onion Crisis’ which saw the price of red bulb onions rise is another painful lesson that the Philippines should not depend on importation of commodities local farmers could produce,” pung pa niya.
Dugang sa opisyal nga ang bombay sa nasud ginatanum sab sa Nueva Ecija, Nueva Viscaya, Mindoro, Iloilo, ug bisan sa mga dapit sa Mindanao, apan wa ra kini dihang nagbaha ang mga imports niini gikan sa nasud China nga arang ka barato.
“The problem on being dependent on importation; if the foreign suppliers increase their prices, it will leave our government no choice because of the low on supply. This will also happen on the price of rice. If we will not amend the Rice Tariffication Law, the importers and traders will control the prices,” dugang pa ni Piñol.
Sa kasamtangan sa Davao Region, ang kilo sa bombay anaa gihapon nagdula sa P400-P600 ang matag kilo. (Uban sa taho sa PNA)