MAO kini ang pangutana sa mga botante tungod sa mga kaso nga gipasaka batok kang presidential candidate Ferdinand “Bongbong” Marcos, Jr. sa Commission on Elections (Comelec). Pagkanselar sa iyang certificate of candidacy (COC) sa Second Division ug disqualification case sa First Division. Angay masayran nga karong Pebrero 2, 2022 mo-retire ang tulo sa pito ka mga sakop sa Comelec nga pulos tinudlo ni anhing presidente Benigno “Noynoy” Aquino nga sila si Chairman Sheriff Abas ug Commissioners Ma. Rowena Guanzon. Ang ikatulo mao si Commisioner Antonio P. Kho, Jr., tinudlo ni Presidente Rodrigo Duterte. Ang mahabilin mao ang upat ka commissioners nga sila si Socorro B. Inting, Marlon S. Casquejo, Aimee Ferolino Ampoquio ug Rey E. Bulay, pulos mga tinudlo ni Duterte. Gipaabut nga motudlo og tulo ka commissioners ang presidente puli sa tulo nga moretiro. Mao nga kon makumpleto, ang tanang pito ka commissioners pulos na mga tinudlo ni Pres. Duterte. Apan bisan kon unsay mahimong desisyon sa Comelec en banc sa mga kaso ni Marcos, mosaka kining tanan ngadto sa Korte Suprema (SC).
Anaa usay daghang nangutana kon si kinsa ang chief justice ug associate justices sa SC ug ang nag-appoint kanila? Ang Chief Justice mao si Alexander G. Gesmudo samtang ang mga associate justices mao sila si Estela M. Perlas Bernabe, Marvic M.V.F. Leonen, Alfredo Benjamin S. Caquioa, Ramon Paul L. Fernando, Rosemari D. Carandang, Amy C. Lazaro- Javier, Henri Jean Paul B. Inting, Rodil V. Zalameda, Mario V. Lopez, Samuel H. Gaerlan, Ricardo R. Rosario, Jhosep V. Lopez, Japar Dimaampao ug Jose Midas Marquez. Sila si Senior Justice Bernabe, Associate Justice Leonen ug Associate Justice Caquioa mao lamang ang mga tinudlo ni anhing presidente Aquino samtang si Chief Justice Gesmundo ug ang laing 11 ka mga associate justices tinudlo ni Presidente Duterte. Apan dili kini angay kadudahan tungod kay nakita nato sa miagi nilang mga desisyon nga makiangayon ug pinasubay sa ilang pagsabut sa balaud. Wala usay mga reklamo nga gi-impluwensahan sila ni Presidente Duterte sa ilang mga desisyon.
Suma sa usa ka election lawyer nga kining kaso ni Marcos nga cancelation sa iyang COC kon final nang madesiyonan sa SC sa dili pa ang election sa Mayo 9, 2022, wala nay makapuli kaniya. Kon ang desisyon sa SC adto na mapakanaug human sa eleksiyon diin mudaog si Marcos ang nagsunod kaniyang kandidato maoy makalingkud pagka-presidente. Sa laing bahin kon ang disqualification case mahukman sa SC sa dili pa ang piniliay mahimo siyang ilisdan og tawo nga pareha kaniya og apelyedo apan kon modaog na siya sa eleksiyon usa pa desisyonan sa SC nga disqualified siya ang modaug pagka-bise presidente maoy mahimong presidente. (mannyrabacal1144@gmail.com)