Nangalipay na ang mga tinun-an ubos sa Department of Education (DepEd) ug Commission on Higher Education (CHED) kay sugod karong buwana mahibalik na ang gipalapdan nga limited face-to-face nga klase. Ang mga tinun-an gusto na nga makita ilang mga classmate ug labaw sa tanan ang ilang mga magtutudlo nga mosobra sa usa ka tuig nga wa na nila igkita nunot ning hulga sa Covid 19.
Gitugtan kini ni Presidente Rodrigo Duterte alang niadtong mga dapit nga anaa sa Alert Level 1 ug Level 2 diin may suporta sa LGU (local government unit) ug nga may suporta sa mga ginikanan uban hiniusang ipatuman uban sa DepEd ug Department of Health (DOH). Ang CHED nianunsiyo nga sugod kagahapong ipahigayon ang limited face-to-face classes sa tanang degree programs ubos sa Alert Level 3.
Ipatuman kini basta ang mga magtutudlo ug non-teaching staff sa DepEd bakunado na sama usab ang kamanduan sa CHED apan gikinahanglan nga bakunado lakip ang mga tinun-an. Apan ang mga tinun-an ubos sa DepEd makatungha bisan way bakuna. Sa atong panukiduki, ang CHED nibutyag nga anaa na sa 87.1 porsiyento sa mga magtutudlo ug mga empleyado ang nabakunahan na samtang 59.7 porsiyento ang sa mga tinun-an.
Wa ko kasabot ning sitwasyona nga ang bakunado makatungha sa mga unibersidad ug kolehiyo samtang ang kabataan nga nagtungha ubos sa DepEd mamahimo ra nga makatungha bisan og way bakuna. Di ba mas kuyaw kon ang mga bata maoy mataptan sa Covid 19 kay linghod pa ang ilang lawas?
Nalakip usab sa mando sa Ched nga ang mga tinun-an nga malakip sa face-to-face classes gikinahanglan nga namiyembro sila sa PhilHealth o aduna silay ilang kaugalingon nga medical insurance nga kon mataptan sila sa Covid 19 maoy magamit sa hospital.
Aron mahimong miyembro sa PhilHealth gikinahanglan nga magbayad kag P300 matag buwan kun P3600 sa tibuok tuig. Di kini problema sa tinun-an sa mga unibersidad nga anaa sa pribadong tunghaan kay makakaya nila apan ang problema ang mga tinun-an sa publikong unibersidad nga naglisod sa ilang panginahanglan nga nag-online ang klase misamot pa sa biktima sa sa bagyong Odette.
Hinuon, anaa ra sa mga unibersidad ug kolehiyo kon mopahigayon sila sa limited face-to-face classes kay sila mismo adunay buhaton ug susihon sa Ched kon ila ba natuman ilabi ang “retrofitting” sa tunghaan ug ang plano sa implementasyon sa health protocols. (josephelvirtubilan@gmail.com)