TUNGA-TUNGA na sa bulan sa Pebrero. Nikaransay na gayud ang lingganay sa bugnong lugaynon. Bisi karon ang mga politiko nga modagan ilabi na sa nasudnong posisyon. Ang mga lokal nga kandidato nagsugod na sab sa pagtukod sa ilang kampanya de kombati ug siyempre ang pagpangalap og sapi sa kampanya.
Kini ang lisod kaayo nga misyon sa mga kandidato ilabi na nga ana kita sa pandemya diin dili maayo ang dagan sa negusyo nga maoy gisaligan sa mga kandidato.
Apan sa akong tan-aw, mas nindot kining daghang gidili sa Comelec kay medyo maminusan ang gasto sa kandidato. Mas dako niining gasto ang pagpaprinta sa ilang posters, pagmantala, pa-radyo, pa-TV ug pa-social media sa ilang kaugalingon ngadto sa madlang Pipol.
Tungod niini, pinaagi sa media mas masabtan sa tawo ang mga programa nga giduso sa mga kandidato kay puwede man niining i-download ang ilang gipanulti ug gisulat unya balik-balikon og i-share pa sa uban.
Busa atong hinumdoman nga para kanato kining eleksiyon. Dili kini mahitungod sa kandidato kondili para kini sa kaugmaon sa atong nasud.
Kung masipyat kita sa pagpili, kita ra sab ang mag-antos ug mag-rali na usab kita sa kadalanan.
Ang atong lantawon kung ang kandidato ba adunay maayo ug klarong programa sa kalamboan sa nasud? Ang akong gustong iduso dinhi mao ang programa sa industriyalisasyon. Dugay na nga panahon nga nagpabilin kitang nasud nga nagsalig sa agrikultura kay mao man kini ang mando sa Amerika nga nagpaitoy kanato. Apan unsay nahitabo sa atong agrikultura? Bisan bugas, lamas ug isda giangkat na nato sa langyaw'ng nasud samtang wa pud nato gipalambo ang ubang industriya ilabi na sa paggamit sa atong nasudnong rekursos naturales sa kalamboan sa nasud.
Maayo ang gibuhat ni Presidente Rody nga iyang gibalik ang responsabling pagmina sa nasud. Tinuod dako ang kadaut nga gihimo sa mga langyaw'ng nagmina kaniadto apan sad-an sab ang gobyerno sa ilang pagpasagad sa ilang trabaho sa pagbantay sa abuso.
Usa nga tan-awon nato mao ang programa sa umaabot nga pangulo ug mga kandidato kabahin sa industriya sa puthaw. Matud pa sa pagtuon, nidako ang pag-angkat o importasyon nato sa puthaw gikan sa US$442.88 sa Mayo 2018 ngadto sa US$594.33 sa Mayo 2019. Mao kini ang hinungdan nganong mahal kaayo ang puthaw sa Pilipinas ug mahal ang gasto sa proyektong imprastraktura sa pribado ug publikong sektor.
Ang Pilipinas ang ika-17 ka nasud nga pinakadakong importer og puthaw sa kalibutan nga moabot og 9.1MMT sa 2017. Nidako kini tungod sa Build Build Build Program sa Duterte administration. Busa malipayon kita nga adunay Integrated Steel Mill and Smelting Plant nga tukuron didto sa Diplahan, Zamboanga Sibugay nga magsugod sa pagpalambo sa nagsangkiig nga industriya sa puthaw sa Pilipinas.
Ang Mt. Zynai 0304 Mining Corporation nga taga-Davao ang tag-iya, magtukod og Industrial Park didtong dapita isip tubag sa hagit ni Presidente Duterte nga maghimo og "industrial and economic zones" sa maong probinsiya sa Mindanao.
Buhong kini sa ore ug ubang materyales nga makagama og "world-class steel" sa nasud.