“Ding supling na mamanalakad la
at bansagan deng nwan,;
Layun ing asawa na, at pudyan na ya.:
“Masampat la depatan ding dakal a kababaynan,
dapot ligpusan na la ngan.”
~ DiparanDangka 31 : Sunis 28-31
(Proverbs 31:28-31)
“Sikanan at dangalan ilang piblasan na,
at mayli ya king daratang a panaun.
Bubusni ne ing asbuk na king katenakan,
at pamanuru king kaganakan ati yu king dila na.
Lalawen nang masalese ding paralan king keyang pibale-bale
at e ya mamangan tinape ning katamaran.”
~ DiparanDangka 31: Sunis 25-28
(Proverbs31:25-28)
“Pakirandaman mu ing tuturu ning ibpa mu, mambang
at e mu paymburisan ing turu ning indu mu,
Uli ning makalam lang pabito ding bulaklak para king buntuk mu
at kwintas para king kekang batal.”
~ DiparanDangka 1: Sunis 8-9
(Proverbs1:8-9
“Mengari king papasnawan ning keyang indu,
Antita da ka papasnawan; mipasnawan ka king Yerusalem.”
~ Isayas Dangka 66: Sunis 13
(Isaiah66:13)
“Kanita ing indu na ning bingut nganang sinabi,
‘Mengari king nung makananu yang mamibye ing Ginu
at mengari king nung makananu kang mabibye,
E da ka lakwan. ‘Inya sa’t tinikdo ya at telukyan na ya.”
~ Kadwang Aklat ding Ari Dangka 4: Sunis 30
(2 Kings 4:30)
***
Indu. Ima. Ima. Metung karing pengari. Pengaring misapwak keka keti king masala kaybat ning pamibekut-bekut na keka lub ning syam a bulan, ing pengan na yang pamangan mu, ing ininum na yang inuman mu at kaybat ning masakit nang pamangagli keka at miyayaliwang kasakitan bayu at kaybat na kang beit. Atin pang kasebyan a ing indu ati yu king kutkutan ing metung nang bitis neng kabuktut na ka. Tutu ita uling alang makabitasa nung ikamate na o ali ing pamanganak na keka.
Kabait mu, ing ima ing mumunang kumaul keka at dakal ing kaya ka kumang mumuna mung pamangan o gatas a manibat king salu na. Pasuswan na ka pena-penandit at ding susu na ilang parati mung pantunan balang danupan ka. E me man akakit ing indu mu, daramdaman mu ing lugud at lingap na keka. Parati nang sisisyatan nung alang manginis kekang yamuk, panas o nanu mang malyaring makapanasakit keka, inya sa’t ala yang gagalang a tundu.
Mamatukba ya man kakalabanan na ing tundu uling maulaga ing kaligtasan mu. E na ka buring mibibili king nanu mang panganib, kasakitan o nanu mang sakit a malyaring dugpa keka. E na ka buring gagaga king kyak at pane na kang aplusan bang iparamdam keka ing lugud at lingap na. E na ka buring mitatakutan.
Mumuna mung diling timan at ayli migdalang ligaya kayang alang katumbas. Nung mipapalawe lang matulid ding mata mu karing mata na, alang kasing mal ing penandit a deta. Buri na lalawen na ka’t babanten at mamapis yang mamapis king lampin mu bang abalu na nung mebasa ka at bang tambing na kang apiblasan.
Atin kasebyan a ing lugud ning indu ya ing pekamalapit nang katumbas ning lugud ning Apung Ginu kekatamu ngang anak na. Anak na katamu ngan at balang metung pakamalan na at pagkalub na ing dalise nang lugud, pante-pante karing mikakapatad. Tutu ing kasebyan at e makasdan a ing ima yang mesabing lulugud a pekakatumbas na lugud ning Apung Ginu kekatamu uling bala pin alang panayang kapalit. Alang-angga o agyang sabyan mu nang kabang-bye.
Atin ka mang agawang mali o kasalanan kaya, saguli at tambing apatawaran na ka. Kaulan na ka pa nung ikit nang manyawad kang kapatawaran kaya. Pulisan na ka lwang tutulu agyang ala yang panyung tatalnan, mekad ing imalan na yang ipanamulis na. E na ka buring akakit lulwa. E na ka buring apapagumasdan malungkut o ating kaligaligan o kakatakutan.
Antita ya ing indu, inda o ima. Makanyan man e makagyu ing nanu mang pamaglarawan king lugud na─king mayumung lugud ning ima.
***
Patagal: Maligayang ka-86 a Aldobeytan king pakamalan ku’t kalugurang indu−Adriana Bernarte Garcia, napun−ka-5 ning Marsu. Sana pu aparamdam mi’t atumbasan ing kekang lugud kekaming mikakapatad agya man pung e na malino ing kekayung panimanman. At sana parati me Yang agaganaka ing Apung Ginu layun atutungge yu la pung parati ding Nwan nang Lagyu at ilang maging santungan yu baling penandit.
***
Dake Talabaldugan:
milabas (palagyu) ing panaun a dinalan o milyari na; ing napun. English – bygone days or time; yesterday or yesteryear; the past. Alimbawa king pamangamit: “Kalambat na nang magsane Ben keng kampu king kabundukan dapot ken ya pa kanung sunlag milaban kareng dayung makiligligan.”
milabasan (palagyu) milyari na, mipaydalanan; arnasan na o dinalan nang panaun. English – time that passed us by; days, event or events or time that have gone by. Alimbawa king pamangamit: “E na sukat pang balikdan pa ing nanu mang malungkut o masakit a milabasan dapot e tamu ayampat ing panyatang niti agyang e ta man pagnasang aganaka.”
milabasnan (pangdiwa) adalanan, midalanan, alagpusan; likwan o melakwan; adanasan na o delanan ning panaun o agyang ding aliwang bage mabibye o ali. English – passed by; days, overtaken, got left out; went obsolete. Alimbawa king pamangamit: “Ala neng akarapat i Tesang uling pepaburen nang milabasnan ya king mayap a pamikatagun dapot e na semantalanang masalese’t pepaburen na.”
***
MIKASING-KABALDUGANG AMANU TAMU
Ding makatuki ila ring mepiling amanung miyawig-awig o mikasing-kabaldugan king aldo iti:
1. Malintwang – bala maninap ugtungaldo o maninap makagising.
2. Malibo-libo – gato-gato isip anti karing matas a lagnat dapot ali naman.
3. Laping – aliwang amanu king malintwang, a gawi dang sasabyan ding tau Apalit.
4. Luse – gato-gato isip agyang ala yang sakit; magulu pamisip, kulang namu murit na.
PANAGKAT: Nung atin pung mekalingwan, melakto, kulang o mali karing amanung megamit, pakisulatanan o pakitext o call ing Kapisik. Pisopan-sopan tamu ing belwan.
Dakal pung salamat.
***
Salamat pung dakal king pamanangkilik keng Kapisik at SunStar Pampanga. Malyari ko pung mag-email keng kek’ong talasulat king garciakragi@yahoo.com, mag-text o maus para karing kutang o munikala: 0942-3924-399 o 0945-3795-270.