Compio: Kabahin sa Philippine History

WALA pa matawo ang akong inahan niadtong 1974, diha na'y mangilngig diay nga nahitabo sa Isla sa Mindanao, diin karong adlawa, takdo nga maoy ika-54 ka tuig, Marso 18, 1968.

Subay sa kasaysayan, kini mao ang Jabidah Massacre nga gikaingon gikamatay sa daghang Moro army recruits kinsa mialsa kuno sa ilang pagkahibalo sa katuyoan sa ilang pagbansay nga maoy hinungdan sa secessionist movement sa Mindanao, una niini mao ang Moro National Liberation Front (MNLF).

Buhi pa sab gihapon sa panumdoman sa taga Mindanao ang massacre sa Palimbang, Sultan Kudarat sa panahon sa diktador Ferdinand Marcos Sr., diin suma sa report, daghang Muslim ang namatay nga anaa sa gibana-banang 3,000 ka mga babayeng Moro ang alegasyong gipangpriso ug napanamastamasan base sa mga testimonya sa mismong mga biktima.

Nahitabo kini sa panahon sa diktadoryang Marcos, daghan ang mga nahitabo niadto nga kung karon imong ablihan sa libro sa istorya sa nasud, makurat ka, mahadlok ka, labi na nga kung ang mobasa, mga Millennials ug ang mga Generation Z.

Gani, pagka-Septyembre 21, 1972 gideklara ang Martial Law, daghan sab og mga namatay nga mga Filipino, bisan ang akong apohan biktima, diin sa iyang mga bakante nga takna sa palis nga oras, makapanghupaw siya ug usahay makahilak sa iyang ngitngit nga kagahapon sa Martial Law.

Ning kasamtangan nga panahon sa Generation Z, daghan ang misinggit nga "Never Again" labi na sa matag Septyembre 21, ginasinggit kini nga pulong, gumikan gusto na gyod sa kadaghanan nga di masubli ang dugoon nga kagahapon sa Pilipinas.

Tulo na ka mga presidente ang akong nabotohan sukad nga narehistro ko ug akong napapelan ang akong katungod isip usa ka Filipino; lami kaayong mogawas sa voting precinct human og boto nga dunay indelible ink imong tudlo, maong nahinam nako pag-abot karong Mayo 9, 2022, duha ka adlaw una sa akong adlaw'ng natawhan.

Sa tulo ka presidential elections nga akong naagian, wala man kaayo init nga mga isyu, karon ang pinaka-init labi na kay gisugnuran og maayo sa social media nga panahon, -- gamay nga isyu, mabuhi ug makatag dayon worldwide, di basta-basta sa?

Sa usa ka artikulo, ang Pudno Nga Ilocano o Real Ilocanos nanawagan sila karon sa Commission on Elections (Comelec) nga sulbaron kuno sa hinanaling panahon ang disqualification case batok kang presidential candidate Ferdinand "Bongbong" Marcos, Jr. nga ilang gisang-at aron suma pa di madelatar ang resulta sa piniliay kung padayon kining naka-ung-ong.

Diha sa'y kabahin sa kasaysayan, diin sa report sa Rappler, giingong sukwahi sa bag-o nga pamahayag ni Marcos Jr, nga wala pa siya makakita og bulawan, apan kaduha na kini nisulti nga ang iyang pamilya adunay bulawan, ug niadtong 1990 nagkanayon si Bongbong sa pakighinabi sa Inquirer nga siya ra ang nasayod kon asa ang bulawan ug unsaon pagkuha niini, pero sa kinanto nga istorya, "na... dagha'g bulawan sa pawnshop", hahahaha.

Niadtong wala pa ang pandemya, sa akong panudlo sa kolehiyo sa dakbayan sa Davao, gawas sa Psychology nga maoy akong specialization nga subject, magtipun-og sab ang Readings in Philippine History nga subject diri nako. Malimtan nako usahay nga napupos na diay akong oras sud sa room kay akoa gayod nga himamaton ang selected primary and secondary sources sa nagkadaiyang peryod, pagtuki ug mga interpretasyon nga maoy akong mapaambit sa akong mga tinun-an.

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph