SAMTANG gisulat nako kining atong kolum, nahimuot ko sa akong nasaksihan ug nadungog sa akong pagbisita sa usa sa akong mga paryente kagahapon sa udto. Naghisgut man gud sila sa dagan sa politika sa atong nasud. Sa ilang panaghisgut, naglantugi (dalang katawa) ang akong paryente kung kinsa ang ilang botohan karong eleksiyon.
Tulo ra sila ka buok (inahan, 16 anyos nga anak babaye, ug 3 anyos nga anak lalaki) sa balay kay nagtrabaho man ang ubang miyembro sa pamilya.
Ilang inahan lunod patay nga supporter ni kanhi Senador Ferdinand "Bongbong" E. Marcos Jr. kun ilado kaayo sa ngalan nga BBM. Ang kamagulangan nga anak supporter usab ni Vice President Leni Robredo. Ang kamanghuran nga anak, siyempre walay gipaboran kay wa pay kabangkaagan sa kalibutan. Ang inahan ug anak alegre kaayo sila nga naglalis dihang akong naabtan, mao nga nahimuot kaayo ko.
Suma pa sa inahan, iyang ikampanya si BMM kay gikuha siya pagka-watcher sa ilang barangay opisyal. Tubag pa sa anak, iya sab ikampanya sa VP Leni tungod kay klaro kaayo ang iyang plataporma de gobyerno. Pagkadungog nako, nakaingon ko nga kabalo na sab diay ang bata kung unsay plataporma de gobyerno.
Usa pa lang ang gisulti sa inahan, daghan na ang gibatbat sa anak mao nga gialingug-ngogan intawon ang 3 anyos nga bata.
Ingon pa sa inahan, iyang iboto si BBM kay daghan ang nahimo sa mga Marcos kaniadto. Tubag sab sa anak, di man to kang BBM nga proyekto -- sa iya mang tong amahan, ma. Dugang pa sa anak, subay sa iyang research -- walay nahimo si BBM nga mga balaod, wala sab niya napanindot ilang lugar sa Ilocos Norte.
Tungod kay daghan naman ang gitabi sa anak, nihilom na lang ang inahan ug miingon nga "Mohilom na lang ta kay madunggan unya ta."
Sanglit nakadungog man ko sa ilang gihisgutan, ako silang giingnan nga ato lang respetuhon ang desisyon sa inahan, amahan, anak, ug mga silingan.
Sa among programa sa dxGO Aksyon Radyo, kanunay namo kini nga giingon sa among mga suking tigpaminaw nga ato gayud susihon pag-ayo ang kalidad sa mga kandidato.
Tungod kay non-partisan man kami, amo lang gipahimangnoan ang mga tigpaminaw ning mga mosunod:
Una, atong pangutan-on ang kandidato kung unsa ang iyang mga plano. Kung wala siyay plano, mas maayo nga di iboto. Susihon pag-ayo ang kongkreto nga programa nga buot ipatuman sa kandidato. Ug di dayon motuo sa mga saad tungod kay ang saad mahimo man kining pakyason.
Ikaduha, sutaon ang pagkatawo sa kandidato ug kinsa ang mga nagpaluyo kaniya nga mga iladong politiko, kaalyado nga partido, ug mga organisasyon nga makaimpluwensiya ug magbuot unya kaniya kung mabutang na siya sa posisyon.
Ikatulo, timbang-timbangon kung aduna bay katakos ang kandidato nga mobarug sa mga isyu ug krisis nga atubangon sa nasud kay basin unya og kita ang mag-antos sa tumang kalisud sa umaabot nga panahon.