“KING aldo ayni menyambitan lang asna kasikan pasibayu. Kaybat i Orpah inuma ne bang pamun ing katwangan nang babai, dapot i Ruth kinalawat ya kaya.
“Lawen mu,” nganang Naomi, “ing bayo mung babai mibalik ya karing kabalen na at sasamban. Makiyagnan kang mibalik kaya.”
Dapot i Ruth mekibat ya, “E mu ku pipilitan lakwan da ka o gumulut ku keka. Nukarin ka man munta, munta ku naman, at nung nukarin ka mandatila karin ku mandatila. Ding kabalen mu magi lang kabalen ku at ing Dyos mu Dyos k’ya naman.”
Nung nukarin ka mayangu-bye, karin ku mayangu-bye, at karin ku mikutkut. Sana ing Ginu makitalamitan Ya kanaku, agya mang asna katikdi, agya mang ing kamatayan pikawani na kata.”
Inyang apatunayan nang migpasya ne i Ruth tuki kaya, Tiknangan na ing pamagyagyag kaya.
Inya sa’t deng adwang babai linakad la angga na inyang mitas la Bethlehem. Karas da Bethlehem, megulu ya ing balayan pauli da, At ding kababaynan ginulisak la, “Ini kaya i Naomi?”
“E yu ku awsan Naomi”, ngana karela.
“Awsan yu kung Mara, uling ing Mayupaya gewa nang mapait ing bye ku.”
Dinayu kung mipnu dapot ing Ginu, binalik na kung kalubkuban. O’t awsan yu kung Naomi? Pepaymburisan Na ku ning Ginu; ing pekamayupaya pigkaluban na kung kelangpalad.”
Inya i Naomi mibalik ya manibatan Moab kambe nang Ruth ing tubu-Moab, ing manuyang na, manibatan Bethlehem kabang ing palut king trigu magumpisa pa.”
-- Ruth│Dangka 1: Sunis 14-2214-22 (Ruth 1:14-22)
“Mabye ya diwa i Boaz kaybat nang mengan at minum, minta ya king marayung sikoti ning makatipun a mepalut a butil. Lepitan nang banayad Ruth, leko ne takap bitis at migkera. King libutad ning bengi mengasdan ya ing lalaki; Pinildis ya -- at ating babaing makakera king bitisan na!
“Ninu ika?” nganang mengutang.
“Aku ing ipus mung Ruth”, nganang mekibat.
Iladlad me ing suluk ning imalan mu kanaku, uling ika ing talabante-talapangabus ning kekatamung lipi.”
“Ing Ginu pagkaluban na kang kalam, kanakung kambang.”nganang mekibat.
“Ing kaganakang iti lakwas dakila kesa king pepakit mung minuna. E ka migdulap karing lakwas anak a lalaki, mabandi man o pakakalulu.”
“At ngeni, kambang ku, e ka tatakut. Gawan ku ngan para keka ing anyawaran mu. Ding sablang memalen ning kanakung balayan balu dang babai kang sugi pangatau.”
Agya mang tutwanang aku ing talabante-talapangabus ning lipi, ating lakwas malapit suglung kesa kanaku.
Mandatila ka keni king benging iti, at king abak nung buri nang gampanan ing katungkulan na anting kekang talabante-talapangabus, mayap; bustan mung ikabus na ka. Dapot nung e ya laus lub, kabang mabye ya ing Ginu gawan ku ita para keka. Magkera ka keni angga king abak.”
Inya sa’t migkera ya king bitisan na angga na king abak, dapot mibangun ya bayu la makilala ring balang metung; Ngana mu namang migsalita, “Alang sukat makabalu a ing babai dintang ya bang dumara king lande.”
Ngana mu naming sinabi, “Dalan me kanaku ing bumbung at iladlad me.”
Inyang depatan na ita, mibulus ya kaniting anam a sukad ding sebada at kebit ne ing bungkus kaya. Kaybat ibalik ya kabalenan.
Inyang i Ruth minta ya king katwangan nang babai, kitang nang Naomi, “Mipakananu, kanakung kambang?”
Kaybat sinabi na ngan ing depat nang Boaz kaya at digdag na, “Binye na la dening anam a sukad ding sebada, nganang sasabi, “E ka mumuli king katwangan mung alang laman a gamat.”
Kaybat nganang Naomi, “Manaya ka, kambang, anggang abalu mu nung nanung malyari. Uling ing taung yan e ya paynawa anggang ing pisasabyan salese king aldo iti.”
-- Ruth│Dangka 3: Sunis 7-18 (Ruth 3:7-18)
***
Ing misulat dikil kang Ruth metung yang maulagang alimbawa ning matatag a kapanaligan ning metung a babai subali pa kang Esther at tinuki kanita─ning Indung Marya ing tanda ning pekadakilang kapanaligan, kapamintwan at pamagsuyu king Ginung Kakataskatasan. E antita kasaguling sanakan dapot asna kayumu nung ataruk tamu nung makananu kalalam.
Atin pa kayang anti kang Ruth at Esther karing panaung kasalungsungan? Atin pa nung makakilalanan ta’lang miyamas-amas at marubdub. Kamatutwanan, makasamut la mu kekatamu ngening kasalungsungan at miyayampang lang lingap at lugud para kekatamu. Sana e ta la papasayangnan.
***
Dake Talabaldugan:
milalamanan (pangdiwa) milalamnan; mikakalaman o midirinang laman. English – being filled up with something; starting to contain something. Alimbawa king pamangamit: “Bala nang Ikang kabud na ya mu milalamanan pera ing alkansya na agyang e ne babalduganan oneng i apu nap ala ing mamaldug neng ala yu.”
milalamangan (pangdiwa) ating lalamang; masasaul, masasambut keng bilangan. English – being defeated, overtaken or won over. Alimbawa king pamangamit: “Paspas neng paspas keng pulandit ing pawikan uling e na buring milalamangan kaybat kabud n’ya lingsut ing kuneu at melakwan yang asna karayu.”
milalambangan (pangdiwa) maliligo; mililimasan, midarakpanang asan o lamang danum kapamilatan ding salakab o aliwang pangligo. English – a pond or fishpen which fish are being caught using a certain fishing tool. Alimbawa king pamangamit: “Lingkas la reng dakal a bundaki neng malambat ne kasing e ya milalambangan ing ligawan king Mawli.”
milalampasan (pangdiwa) ating makalagpus; milalagpusan, atatagal, alalakwan king siglulu. English – something or someone being overtaken. Alimbawa king pamangamit: “Asne kasora i Edung neng parati yang milalampasan kareng kasiglulu nang lakwas anak kesa kaya.”
milalambingan (pangdiwa) mipaglambing, mipaglambis; mipaglampung. English – romancing; having slightly intimate physical contact. Alimbawa king pamangamit: “Mipakarine la ring mipalsinta inyang ating anak a menakit milalambingan la keng lalam ning impun ning saresang mamayutputan malulut a bunga.”
***
Mikasing-kabaldugang amanu tamu
masisilab – nanu man o ninu mang lalaklakan na ning api, bage, tau o kaladwan.
mitatau – lakwas yang magagamit anti keng masisilab dapot makaparikil kareng kareng bage kesa kareng tau o aliwang kaladwan.
madarapug – magagamit kareng masisilab a makadugpa keng gabun.
mikakaluku – magagamit maralas keng bage anti ing danum o aliwa pang bage mabasa.
matatampud – magigisan keng pangasilab o pangadapug─makaparikil karing bage, tau, o aliwang kaladwan,
mayayabu – mayayari na ing pangasilab pangarapug at magi na lang abu reng nanu mang masisilab o mesilab na.
maduduluk – ing malilyari libutad ning pangasilab at pangayabu.
***
Salamat pung dakal king pamanangkilik keng Kapisik at SunStar Pampanga. Malyari ko pung mag-email keng kek’ong talasulat king garciakragi@yahoo.com, mag-text o maus para karing kutang o munikala: 0942-3924-399 o 0945-3795-270.