Gipahunong ni Presidente Rodrigo Duterte niadtong Martes, Mayo 3, 2022 ang e-sabong. Mikita ang gobyerno og P640 milyones ang buwan sa e-sabong sukad sa Enero ning tuiga. Apan matod sa pangulo, mas dako ang “social cost” sa e-sabong kay sa buhis nga makuha sa kagamhanan.
Istrikto ang pagpahigayon og tari, buwang o sabong, bisan sud sa mga lisensiyadong buwangan, subay sa Presidential Decree (P.D.) No. 449, ang “Cockfighting Law of 1974.” Ang mga tigbakay illegal ug di gyud mahimong legal. Busa, sagad rondahon sa kapulisan. Daghang masikop nga mga sabungero. Usahay, duna pay pulis nga maapil sa pagkasikop.
Ang Section 5 (d) sa P.D. 449 nagkanayon, “Holding of Cockfights. Except as provided in this Decree, cockfighting shall be allowed only in licensed cockpits during Sundays and legal holidays and during local fiestas for not more than three days.” Gitugotan ang buwang sa lisensiyadong mga buwangan sa adlaw nga Dominggo ug mga legal holidays o pista opisiyal ug lokal nga pista apan di molabaw sa tulo ka adlaw.
Midugang kini, “It may also be held during provincial, city or municipal, agricultural, commercial or industrial fair, carnival or exposition for a similar period of three days upon resolution of the province, city or municipality where such fair, carnival or exposition is to be held, subject to the approval of the Chief of Constabulary or his authorized representative.”
Apan dunay mga adlaw nga gidili ang buwang. Matod niini, “No cockfighting on the occasion of such fair, carnival or exposition shall be allowed within the month of a local fiesta or for more than two occasions a year in the same city or municipality: Provided, further, that no cockfighting shall be held on December 30 (Rizal Day), June 12 (Philippine Independence Day) November 30 (National Heroes Day), Holy Thursday, Good Friday, Election or Referendum Day and during Registration Days for such election or referendum.”
Gitugotan sa gobyerno ang online sabong o e-sabong sa 2018. Sa dihang naigo kita sa Covid-19 pandemic ug gipatuman ang mga lockdown, wa nay puas ang soltada sa online sabong. Matod pas Presidente, daghang mga sabungero nga wa nay tulog.
Dihay tikas sa e-sabong. Nawala ang 34 ka mga sabungero nga nalambigit niini mao nga giimbestigahan kini sa Senate committee on public order and dangerous drugs. Ang 24 ka mga senador mipirma sa Senate Resolution No. 996 nga nag-awhag sa Philippine Amusement and Gaming Corp. (Pagcor) sa pagsuspenso sa e-sabong.
Atol sa imbestigasyon sa Senado, si Charlie “Atong” Ang, usa sa mga operators sa e-sabong, mitug-an nga ang mapusta sa e-sabong anaa sa P1 bilyon ngadto sa P2 bilyones kada adlaw o P60 bilyones kada buwan. Ang operator mokita og P3 bilyones ang buwan. Ang mga ahente mokita og P2 ngadto sa 2.5 bilyones. Kuhaan sa gasto, mabinlan ang operator og mga P900 milyunes kada buwan.
Makalilisang ang kantidad sa salapi nga masuyop gikan sa mga ordinaryong tawo nga manugal sa e-sabong. Usa sa mga tumong sa P.D. 448 mao kini, “To remove and prevent excessive and unreasonable business operation and profit considerations in the management of cockpits and, instead preserve Philippine customs and traditions and thereby enhance our national identity.” Di ba usa ka excessive and unreasonable business operation ang e-sabong? (edbarrita@gmail.com)