KINING Latin nga pulong nga "Vox populi, vox Dei" una nakong nakat-unan sa nagtungha pa ako sa AB Political Science duha na ka dekada kapin ang milabay.
Kini nga pulong gihubad sa English nga "The voice of the people is the voice of God" nga ang pasabot sa Cebuanao, "Ang tingog sa katawhan mao ang tingog sa Diyos." Ug kini maoy kanunay nakong isulti human sa eleksiyon, ilabi na ngadto sa mga napildi nga kandidato.
Ako kining gipaambit karon tungod kay daghan ang nagsubo sa kapildihan sa ilang kandidato gikan sa nasyonal ngadto na sa lokal nga posisyon.
Samtang gisuwat ko kining atong kulom kagahapon sa hapon, si kanhi Senador Ferninand "Bongbong" Marcos, Jr. aduna nay 30,958,008 botos samtang si Vice President Leni Robrdo adunay 14,753,883 botos.
Sayo pa lang sa buntag, mga dumadapig ni VP Robredo nga gikan sa progresibong pundok nag-rally atubangan sa buhatan sa Commission on Elections (Comelec) tungod kay di nila madawat ang kapildihan. Gawas niini, duna pay mga nagpadayag ilang kasubo sa social media.
Tungod niini, ako nag-awhag nga dawaton ang kamatuoran sanglit mao kini ang esensiya sa demokrasya ug angay nato nga dawaton kay ang "Tingog sa katawhan maoy tingog sa Diyos." Busa, ato silang suportahan alang sa atong pinangga nga nasud Pilipinas.
Volunteerism vs machinery
Sa akong nakita sa milabay nga kampanya ni VP Robredo, mitumaw ang kabililhon sa volunteerism sa katawhan nga nagtuo sa iyang katakus nga mahimong pangulo sa nasud. Tiaw mo na nga daghan kanila ang migahin og oras, salapi, ug talento aron makapangampanya sa ilang kandidato.
Apan subay sa akong kasinatian, ang gahum sa boluntarismo limitado kaayo ug mapildi gayud kini sa makinarya sa nag-alyansa nga nasyonal ug lokal nga mga kandidato.
Ang ilang makinarya dunay mga banggiitang political operators, binilyon nga pundo, makigpatay nga political leaders ug supporters nga mao gayuy makapadaug sa usa ka kandidato.
Paagi sa kampanya
Sa kampo ni VP Robredo kanunay nako madungog ang "Gobyernong Tapat, Angat Buhay Lahat" nga giyam-iran sa kadaghanan, apan sa kampo ni Sen. Marcos kanunay nako madungog ang "unity" kun panaghiusa, butang nga giuyonan sa ilang dumadapig.
Samtang nagkaduol ang eleksiyon, nagbalay-balay ang mga volunteers sa pagkampanya, samtang ang kampo ni Marcos mihunghong lang sa ilang mga silingan nga suportahan ilang kandidato.
Pamatuod niini ang giingon sa akong mga paryente nga ilang iboto si Marcos tungod kay kung modaug, suma sa ilang kapitan, dunay silay grasya nga madawat kay ipanghatag ni Marcos ang bilyones nga katigayonan sa mga kabus.
Duna say niingon nga ilang iboto si Marcos tungod kay gusto nila nga mahimong tag P20 ang matag kilo sa bugas. Gawas niini, ilang iboto si Marcos tungod kay dako ang ilang utang kabubut-on sa ilang kapitan, mayor ug gobernador.
Kay human na man ang eleksiyon, naghinamhinam ako nga mabalitaan nga matinuod ang rason sa akong mga paryente nganong ilang giboto si President-elect Marcos.