Garcia: Ing Panaun para karing Sablang Bage (A Time for Everything)

“ATING panaun para karing sablang bage,

at kapanaunan para king balang dapat lalam ding banwa:

panaun bang mibait at panaun para mate,

panaun para mitanam at panaun para mamupul,

panaun para makamate at panaun para makapaldan,

panaun para maglasak at panaun para mitalakad,

panaun para manangis at panaun para mayli,

panaun para magmalun at panaun para tumerak,

panaun para misalbag batu at panaun para tipunan la,

panaun para mikaul at panaun para tuknang mikakaul,

panaun para magdulap at panaun para tuknang magdulap,

panaun para manangkap at panaun para manugse,

panaun para mangabak at panaun para manyulsi,

panaun para e bumulad at panaun para magsalita,

panaun para lugud at panaun para mikasaman,

panaun para king lumpungan at panaun para king kapayapan.

Nanu ing nanabangnan da ring talapanggawa king karelang pipapagalan?

Ikit ku na ing bayat a binili ning Dyos king metuketwan.

Lelangan nang malagu ing sabla king panaun na.

Binili Na mu naman ing alang angga king pusu ning tau;

dapot alang ninu man ing makataruk nung nanu

ing depatan Na ning Dyos magmula king kamumulan angga na king wakas.

Balu kung alang lakwas mayap pa para karing tau

nung e ing maging masaya at dapat kayapan kabang mabye la.

A balang metung karela malyaring mangan at minum,

at makatagmung kebsyan king pipagalan da.

Iti lamak na ning Dyos.

Balu kung ing sablang daraptan ning Dyos mandatilang alang-angga;

alang miragdag kaniti at alang mabawas mu naman.

Daraptan na ning Dyos iti bang pitakutan da Ya.

Nanu man ing milyari na, at ing malyari pa milyari na kanita;

at ing Dyos awsan na ing ing milabas bang mabilang.

At ikit ku pa ing aliwa lalam ning aldo:

King kabilyan ning pamanukum—ing karokan ati karin,

at king kabilyan ning katalarwan—ing karokan ati yu karin.

Ngaku king sarili ku,

“Ing Dyos dala na lang agnan king pamanukum

ding makatud at ding marawak,

pauli ning mikapanaun para king balang pamirapatdapat,

panaun bang atulan ing balang dapat.”

At ngaku mu naman king sarili ku,

“Para karing tau, ing Dyos suryan na la bang akit da

a ila mengari lang anti la karing ulimo.

Bitasa a ing kapalaran da ring tau mengari ya karing ulimo;

ing paris a kapalaran panayan da lang agnan:

Nung makananu yang mamamate ing metung,

antita ya mu namang mamamate ing aliwa.

Atin la ngang inawa; ding tau e la mimigit karing ulimo.

Ing sabla alang kabaldugan.

Munta la ngan king metung a karinan;

ding sabla manibat la king alikabuk,

at king alikabuk mibalik la.

Ninung makibalu nung ing diwa ning tau mumukyat yang patas

at ing diwa ning ulimo kukuldas ya king labwad?”

Inya pin ikit kung alang lakwas mayap pa para king tau

nung e ing tumula king gagawan da uling ita ing taya da.

Pauli ning ninung makapagdala karela karin

bang akit da nung nanung malyari kaybat da?”

~ Ing Talaturu | Dangka 3: Sunis 1-22 (Ecclesiastes 3: 1-22)

***

Ating aldo a aligaga ka at buri mung mamirapal bang tambing mayari ing gagawan mu. Ating aldo balu mung kaylangan kalakalale ka mu bang ayaring masalese at pekamayap ing gagawan mu inya e ka sukat mamirapal uling e king bilisan darasan ing kapantasan. Ating babagayan ing salusu at ing kalale. Maragul la pamiyaliwa deti.

Makanyan man, atin lang pamipante king ulaga da. Ating bage sukat piraplan at ating bage sukat kalakalalayan. Ing pamiyaliwa da reti mayap mung pakibalwan bang king sanu man malyaring akwa at apakirasan ing tagumpe.

Keng tumbukan o boxing, masanting nung byasa na ka’t masikan at kambe nita mabilis kang manumbuk. Nung mabilis ka gamat keng pamanumbuk mabilis meng sambutan ing kasalang mu. Dapot sumangid nita, nung mabilis ka pin, at e kalakalale mapalyaring agad ka namang kagisanan sikanan at mekad ita ing kasambut mu uling saulan na ka ning katumbukan mu keng palambatan nung kalakalale ya at e na pamiraplan ing pamipamuk yu.

Nung dalan ta keng pamangadi yan, mayap ing mabilis mangadi uling neng bagal-bagal ka malyaring mipatundu ka kabang manungge ka. Mu pin, nung marapal na ka man malyari mu namang mangabaligo ka.

Ati na keka nung makananu mung pakibalwan nung kapilan ka mamirapal at nung kapilan ka magkalakalale. Tandanan ta n’ya mu ing dangka king babo, ne abe?

***

Dake Talabaldugan:

milibot/milibut (pangdiwa) mekalibut, mekapunta karing dakal, aliwa o miyayaliwang dane. English – able to wander, walk, stroll, amble, saunter, dawdle, meander, roam, rove, range, drift, coast, gallivant, prowl. Alimbawa king pamangamit: “Agyang mesakit ya i Dong inyang melambat na, milibut ya kareng buri nang puntalan agyang yang dili gamit ne ing tukud na.”

milibutad (pangdiwa) mikabit keng libutad; mibusal. English – be placed at the center or be at the center or middle of something. Alimbawa king pamangamit: “Nung babarilan me ing metung a bage, kaylangan milibutad ya keng pisilipan bayu me kalbitan ing baril.”

milibutnan (pangdiwa) mipaligiran, mipadurutan/mipadurutnan. English – be surrounded, be circumambulated/circumambient; get surrounded, encompassed or encircled. Alimbawa king pamangamit: “Neng asne kalagu keng gayak na ning dalagita milibutnan yang binatilyung misasamsaman bang aterak de.”

***

MIKASING-KABALDUGANG AMANU TAMU

bukut – kaliwa king matulid; magagamit mu naman anti king amanung kuba.

baluktut – lakwas pa king bukut, miragdagan pa pangabukut.

balikuku – daig na pa ing baluktut, miragdagan o mipalabis pangabaluktut.

makasiku – makapaliku, o makalisya king dalan a matulid.

palipit – labis-labis pangabaluktut o pangagusut-gusut.

pakli – kinaliwa king matulid o katuliran.

***

Salamat pung dakal king pamanangkilik keng Kapisik at SunStar Pampanga. Malyari ko pung mag-email keng kek’ong talasulat king "garciakragi@yahoo.com, mag-text o maus para karing kutang o munikala: 0942-3924-399 o 0945-3795-270.

Trending

No stories found.

Just in

No stories found.

Branded Content

No stories found.
SunStar Publishing Inc.
www.sunstar.com.ph