Unsa man kaha ang buot ipasabot sa sunodsunod nga mga panghitabo sa tulis sa mga nagkalainlaing lugar sa Bohol?
Unsa man kahay hinungdan nga misiaw man ang tulis karong mga panahona?
* * *
Kon tungod kini sa kalisod, maoy hinungdan nga napugos na lang pagpanulis, morag lisod kini katuhoan kay tanang tawo karong panahona pulos sab naglisod. Walay gisantos ang Covid, hasta ang bagyong Odette. Tanang tawo pulos biktima.
Dili maingon nga ang mga pobre lang ang biktima, hasta mga adunahan, apil mga negosyante, grabe sab nga kadaot ang natagamtaman.
* * *
Kon adunay sabot-sabot ang mga kriminal ug mga alagad sa balaod nga manguwarta, morag lisod pod tuhoan kay ginagmay ra man ang natulis. Dili man dinagko nga kantidad o minilyon ka pesos ang nakuha sa tulis.
Buot ipasabot, lisod katuhoan nga basta-basta na lang sila manulis.
* * *
Gihimo kini nila kay sayon ang pagpanulis, lisod ang pagdakop sa nanulis.
Pwede sab.
Pero lisod gihapon katuhoan kay karong mga panahona, paspas na kaayo ang komunikasyon, text o tawag lang sa cellphone, madawat na dayon bisan asang dapit sa nasod o sa kalibotan.
Gawas pa sa kasamtangan nga sitwasyon nga adunay kaugalingon sakyanan ang kapulisan sama sa motorsiklo nga magamit nila kon gikinahanglan.
* * *
Dunay uban nga lahi pod og gituhoan.
Matod pa, dunay mga negosyante nga wala malipay sa plano sa gobernador nga mangimbitar sa mga dagkong negosyante nga magnegosyo sa Bohol.
Ngano man?
Siyempre, dili sila ganahan og kompetensiya, labi na og dagkong mga negosyante ang ilang kakompetensiya.
Unya unsa may kalabotan ani sa nahitabong sunodsunod nga tulis?
Giihimo kini aron ma-discourage ang mga negosyante nga monegosyo sa Bohol tungod sa problema sa peace and order.
Hmmm, pwede sab.
Pero, ingon ani na lang gyod ba ka-mabaw ang panglantaw sa mga negosyante kon mopundo sila og capital sa usa ka lugar?
Di ba adunay pagahimuon nga feasibility study, apil na ang gitawag og due diligence, sa di pa mosugod sa negosyo?
Kon panghulga sa mga negosyante ang rason sa gihimong mga tulis, mahimong molampos kini kon walay buhaton ang lokal nga kagamhanan batok niini. Kon makita nga aktibo ug walay undang ang gihimong paglutos sa kapulisan, makita dinhi nga buhi ug sinsero ang mga namunoan sa ilang saad sa paghatag og proteksiyon sa tanang katawhan, apil na ang mga negosyante.
* * *
Atol sa kasaulogan sa 453rd Founding Anniversary sa lalawigan sa Sugbo sa miaging Lunes, kadaghan balikbalika paglitok ni Gob. Gwen Garcia nga ang lalawigan sa Sugbo usa ra, wala mabuak ug dili gyud mabuak.
Sa mga nagtan-aw ug naminaw, daghan ang mi-smile.
Gituyo ba kadto ni Gob. Gwen nga balikbalikon?
Duna ba siyay gipasabtan niadtong iyang mga pulong?