Sa unang panahon didto sa Cabadiangan, daghan ang mga intosan. Sa panahon sa ting-intos, magpundok ang mga tawo sa mga intosan aron motilaw sa katam-is sa kamay. Kadtong lig-on pa og ngipon, mopang-os og tubo. Kon wa nay ngipon, mahimong magsawod sa duga sa tubo nga mobuhagay gikan sa intosan.
Ang duga sa tubo gipabukal sa dagkong mga kawa hangtod nga mahimong anibal. Kon laputay na, mahimong motuslub ka og tubo sa nagbukal nga anibal. Ang mopilit sa tubo, pabugnawon unya inat-inaton ug mahimong tira-tira. Mahimo sab nga motuslob ka ug inadlip nga saging o kinudkod nga lubi nga mahimong bukhayo.
Ibalhin ang nagbukal nga kamay ngadto sa usa ka dakong pasong, kugayon sa morag bugsay, hangtod nga mahimong kamay nga kinugay. Bisan kinugay na, makapunit gihapon ka niadtong mga bugon sa kamay nga wa madugmok. Mao kadto ang ugumon sama sa karmelitos. Niadtong panahona, wa pa madungog ang diabetes.
* * *
Niadtong panahuna, wa madungog nga mo-import o mamalit ang Pilipinas og asukal gikan sa laing mga nasod. Gani mao ning panahona nga 20 porsyento sa atong export kon mga butang nga atong gibaligya sa gawas sa nasod mao ang asukar.
Karon naukay ang Sugar Regulatory Commission (SRA) tungod sa pagluwat niini og permiso sa pag-import og 300,000 ka metriko tonelada nga asukar. Kon nagsunod ka sa balita, di ni katingad-an. Kay sumala pa sa thediplomat.com, ang Pilipinas mi-import og 735,000 ka metriko tonelada nga refined sugar gikan sa Septiyembre 2018 hangtod sa Agusto 2020.
Sa laktod, ang Pilipinas nga kaniadto usa ka exporter sa asukar, nahimo na karon nga usa ka importer sa asukar. Lagmit nga ang hinungdan niini mao ang pagkunhod sa atong produksiyon sa asukar ug ang pagsaka sa demand o panginahanglan sa asukar.
* * *
Mapugos gyud ang gobyerno sa pag-angkat og asukar gikan sa gawas sa nasod tungod sa nasinati nga kakuwang sa supply sa asukar. Tungod niini, nisaka hangtod sa P115 ang kilo sa refined sugar didto sa kaulohan.