"Pakamalan kung Udaba, mapalyari abalu mu Kanaku
a ing kayagyagan a daramdaman ku para king makatagulaling a kasuywan
a yampang da Kanaku ding Kanakung talasuyu e na katimbang
agyang ninu man dapat yang makasdan a pamakisamak,
pamamatulus king pamangayntuliran,
o makatakdang pamidaun, pamanigaral king Sikoti ning Belwan,
daraptan ing matikding pamagdimut
o pamanabili king segana-gana para king damayan.
Deni, tutu la ping masampat a dapat, dapot e la makayagyag Kanaku
anti ing kakataskatasang malugud a kasuywan
a yampang da ring Kanakung talasuyu."
~ Ing Maligayang Talasuyu | Dalit 11: Dangka 12: Sunis 1
(The Glorious Devotee of the Lord 11.12.1)
“Parati mu Kung isipan at magi kang talasuyu Ku. Samban mu Ku at midaun kang pamigalang Kanaku. Kanita dasnan Mu kung alang kamalyan. Pangaku Ku keka ini uling ika ing Kanakung pekamakamal a kakaluguran.
Lakwan mo ngan ding sablang kauryan ding kapanyamban at sumuku ka Kanaku. Ikabus da ka karing sablang kablas ding kasalanan. E ka tatakut.”
~ Dalit ning Kakatasakatasang Panginwan | Dangka 18: Sunis 65-66
(The Song of God, 18:65-66)
“King makalabwad a karinang iti,
ing mayumung anting pulut panilan king kamumulan
maging mapait king katatawlyan;
ing mapait king kamumulan maging mayumung anting pulut panilan
king katatawlyan.”
~ JGSSAP
***
Deng tau kabud tumwa na la katawan, akit mung susura na la makananu la man kalagu o kasanting inyang anak-anak la pa lalu na inyang bayu lang sibul. Puputi na la bwak at mimimpis pa nung e man makakalbu; lulumpis na la balat anting pasas; mangaslak na la mata at malulula; mauukus na la pamanalakad at gugupu na la neng maglakad la. Mekad, e na la milakad man nung e la makatukud o ating mamantabe karela at simbagal lang pau keng kakalakad.
Ding katawan a balingkinitan kisna na lang tapi at e da no apinata deng bilbil da. Deng ipan a mala-perlas mengabalag na la’t mebungal inya ing sadyang timan a mayumu mesalpak na. Alus makabusaktung na la mu parati. Metumsl na ing tiamn da at lakwas na ing ayli da.
Ing kembut megi nang tikul. Ing metatag a talakad megi nang mabuya at ugun-ugun. Saguli mapagal la agyang malapit mu ing lakaran da.
Nung kanita makatiro ya buldit, ngeni megisan ne laman buldit. Nung kanita makabural ya salung anting pati-pati, ngeni ing gulut na yang makabural anting malating bunduk.
Uli nita e la mu sasawa king balang metung deng sadyang mipalsinta at ding miyasawa agyang kapurit mung penandit e no mipaglalawe anti sadya a pati pamangurap da pasayangnan da uling mangabaldugan itang e de akit ing palsintan. E de buring milalako king panimanman da. Ing penandit mengaring pilang pulumbanwa uling e da buring miwale agyang ken mung lawe ing balang metung.
Maralas pa ing mipaniglo kayung adwa. Buri yu miyayabe kayu parati, minu-minutu, oras-oras. Aldo at bengi, kabukas at patingapun. Inyang e ko pa sinawa ita. Inyang malagu at masanting kayu ka—katawan.
Ita ngan miyalilan nang sumami king balang metung kalabas ning panaun. E yu na apibata ing pamiyabe yung sadya pisusulwan. Daig yu pa ing makikintal keng panakit yu king balang metung. Kulang namu isuka yu ing akakit yung aske ning sadya yung kulang namu samban yu.
Pauli ning ing pamalsintang iti makalabwad at kamatutwanan mu?kabud mu pamangaybugan iti. E lugud! Ing lugud bulag ya king masura o pati na king mali. Ing lugud pang-alang-angga at e manayang kapalit nanu man. Ing pamangaybugan kabaligtaran na nita. Pangsaguli mu iti at ating panayang kapalit a nyaman a kamatutwanan mu naman?kalaraman mu. Mipamirayit kayu mu, balu yu man o ali. Aminan yu man o ali. E lugud iti. Pamangaybugan mu.
***
Dake Talabaldugan:
miluluksu (pangdiwa) milulugsu, makaluksu, makalugsu, milulundag, makalundag; malyaring luksu, lugus o lundag. English – gets to hop, skip,bounce,jig, leap, prance; jump, bob, caper, cavort, vault. Alimbawa king pamangamit: “Agyang bala mu asne kakulembut i Damian miluluksu ne man yan kareng mangatas a awang.”
milulukut (pangdiwa) malyaring ilukut o lukutan, o ituklip. English – gets to be creased, folded, crumpled, wrinkled, crinkled, crimped, ruckled. Alimbawa king pamangamit: “Agyang matibe ing yerung luma milulukut pa mu rin keng buri mu kalukut uling e lulutung kalupa ding bayung pamisali da ngening kasalungsungan.”
***
MIKASING-KABALDUGANG AMANU TAMU
Deng makatuki miyayaliwa lang paralan king pamaglutu:
derang - pamaglutung gagamit king baya kabang pidurut-durut ya ing nanu mang buring ilutu.
nangnang - aliwang amanu king derang a magagamit karing kabalen king libutad at pangulung dake ning lalawigan.
salab - pamipali king nanu mang bage a e naman taganang lulutu nung e buri mung lambut bang agamit king aliwang pake, anti king bulung saging a sasalab bang agamit king pamamalut suman o anting sapin keng bibingka, putu lasung at aliwa pang pamangan.
laga – pamaglutu king pamangan king danum a bubukal.
bangli – mabilisang babad king pamangan bang nung ilutu maging asna kalutung kilwal dapot malambut kilub.
payasuk - gagamit king asuk ning api dapot e patagkilan king api o baya ing nanu mang buring ilutu. Alimbawa: pamangawang tinapa.
pabusuk – gagamit king pali ning mibubwang danum kabang liliga iti bang makapaglutu. Alibawa: pamaglutung kamuti, gandus at aliwa pang pamangan a gule.
titi o pamititi – pamaglutung gagamit tabang bubukal. Pritu keng Kepampanganan a Kastila.
***
Salamat pung dakal king pamanangkilik keng Kapisik at SunStar Pampanga. Malyari ko pung mag-email keng kek’ong talasulat king garciakragi@yahoo.com/ mag-text o maus para karing kutang o munikala: 0942-3924-399 o 0945-3795-270.