Daghan na kaayong mga hunahuna kon unsaon ang pagsulbad sa lunop ug baha nga mohasi sa Sugbo kon mokusog ang uwan. Ang Cebu City nagtukod og “Task Force Gubat sa Baha” nga gipangulohan ni kanhi kalihim sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) Roy Cimatu. Ang ilang gipuntariya mao ang mga agianan sa tuig nga mao ang kasapaan ug mga kanal. Ilang gilimpiyuhan ug gipalawman ang maong mga dapit apil na ang pagpatuman sa 3-meter easement sa mga tampi niini.
Ila nang gipangguba ang mga nakalapas niining 3-meter easement apan nauna ang mga kabus nga nagtukod og barongbarong nga giila ug gibayran na sa Department of Public Works and Highways (DPWH). Naa na silay lista sa mga balay ug establisemento nga gipanag-iya sa mga tubig-tubigan nga kinahanglan usab nga bungkagon.
Aduna usay mga konsehal nga ningsugyot nga maghimo og drainage master plan ang Cebu City kay dili na epektibo kon maoy ipatuman ang karaan nang drainage project study apan dako kaayo kini og magasto.
Ang kanunay nakong gisugyot mao ang pagpatuman sa Metro Cebu Integrated Flood and Drainage System Master Plan nga gipasiugdahan sa Metro Cebu Development and Coordination Board (MCDCB) nga gisakpan sa gobernador, mga mayor, private sector nga gipangulohan sa Aboitiz Foundation ug uban pa. Nahuman kining maong plano niadtong 2016 pa apan wala gayud kini hingpit nga mapatuman kay wala kahatagi sa husto nga pundo. Angay lang nga maghiusa ang mga local government unit (LGUs) sa Metro Cebu aron matuman kining maong proyekto.
Angay usab nga ikonsiderar ang kahimtang sa kadagatan kon maghimo niining maong proyekto kay atong nasayran nga kon kusog ang uwan unya maatul usab nga ta-ub ang dagat nga inay ang tubig-baha moagas padung ngadto sa dagat nga ang tubig-dagat na hinuon ang mosulod nga makapagrabe sa lunop ug baha.
Si suspended Bureau of Corrections (BuCor) director general Gerald Bantag grabe kaayong nakasaway sa iyang labaw nga si Department of Justice (DOJ) Secretary Jesus Crispin Remulla nga iyang gitawag nga bakakon ug buot niyang mo-resign kini. Gisaway usab niya si retired Armed Forces of the Philippines (AFP) chief of staff Gregorio Catapang nga maoy kasamtangang gipuli kaniya sa Bucor. Gawas niining kasong pagpatay nga gipasaka batok kaniya sa pagpatay kang radio commentator Percival “Precy Lapid” Mabasa ug “middleman” Jun Globa Villamor, aduna pay daghang kaso nga gipaabut nga ipasaka batok kaniya. Nakalimut sab tingali si Bantag nga usa pa siya ka empliyado sa gobiyerno sa pagka-karon ug mahimo siyang silotan sa iyang pagpamasangil sa iyang labaw nga opisyal.
Kining maong kaso nalawgaw na kay miapil na man ang mga abogado nga suod ni kanhi presidente Rodrigo Duterte ug ang mga Igorot nga mga kadugo ni Bantag. (mannyrabacal1144@gmail.com)