Si Presidente Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr., niingon nga ang kakuwang sa suplay sa sibuyas sa nasud nakapugos sa Department of Agriculture (DA) sa pagtugot sa importasyon niini.
Sa pakighinabi sa mga tigbalita nga sakay sa eroplano paingon sa Switzerland, si Marcos niingon nga adunay dakong kalainan tali sa lokal nga produksyon sa sibuyas ug sa panginahanglan niini.
“May nagsasabing onion, hindi kailangan mag-import. Papaano naman hindi kailangang mag-import? Tignan mo ‘yung production ng Pilipinas, tignan mo ‘yung demand, malayo talaga. Sinubukan natin na makuha lahat ng mga smuggled, pero kulang pa rin, kasi hindi rin natin nagamit ‘yung smuggled. Talagang we were forced to import, so that is what they are doing,” matud niya.
Apan si Marcos niingon nga nangita sila og mga paagi aron madugangan ang produksyon sa mga homegrown nga sibuyas aron malikayan ang pag-import sa umaabot. Kini, dugang niya, naglakip sa pagtabang sa mga manananom.
“Hindi na tayo kailangan mag-import. Dyan tayo naipit eh, nasanay tayo masyado sa import, so import tayo ng import, hindi natin naayos ‘yung production side,” matud niya.
“Kaya nung tinamaan tayo ng pandemya, ramdam na ramdam natin. Same thing like now, when we lost supply from abroad, or when we take supplies from abroad, ‘yung inflationary forces doon, nadadala dito sa Pilipinas. Kaya’t yun ang tinitignan talaga natin ang taas ng inflation, so we have to bring that down for the rest of the year. And I think it will come down,” dugang niya.
Sa miaging semana, ang DA nihatag og signal alang sa importasyon sa 21,060 metric tons (MT) nga sibuyas, 3,960 MT sa presko nga yellow nga sibuyas ug 17,100 MT sa red onions aron ma-stabilize ang padayon nga pagsaka sa presyo niini ug aron matubag ang supply gap sa dili pa ang peak ani sa 2023.
Sukad sa holiday season niadtong Disyembre, nisaka ang presyo sa sibuyas ngadto sa P600 ngadto sa P720 matag kilo.
Ang mga magbabalaod sa House of Representatives ug Senado nanawagan alang sa usa ka imbestigasyon kalabot niini tungod kay ang uban kanila nagtuo nga usa ka kartel ang nagpaluyo sa pagsaka sa presyo sa mga sibuyas nga lokal.
Si Marcos nagkanayon nga ang gobyerno nagmintinar usab og duha ka buwan nga buffer stock alang sa asukar aron malikayan ang kakuwang nga nasinati sa nasod sa katapusang quarter sa 2022.
“We will maintain from now on, in sugar, a two-month buffer stock... so that people will know hindi tayo magkaka-shortage dahil lagi tayong mayroon two-month na buffer stock which I will maintain,” matud niya.
Niadtong Septiyembre, gitugotan sa DA ang pag-import og asukar aron matubag ang kakuwang ug mahunong ang pagsaka sa presyo niini nga moabot og kapin sa P100 matag kilo.
Samtang, ang Presidente nipatugbaw sa panginahanglan sa pagsulbad sa smuggling sa nasud, nagpahibalo nga sila nagtan-aw sa mga pamaagi nga gipatuman sa ubang mga nasud batok sa ilegal nga kalihukan.
Sigon niya nga dakong bahin sa solusyon batok sa smuggling mao ang digitalization sa Bureau of Customs.
Sa usa ka miting uban sa Private Sector Advisory Council (PSAC) sa miaging semana, ang Presidente miingon nga ang sistema karon wa magsilbe ug nga ang mga ahensya sa gobyerno kinahanglan nga maghimo og mga lakang aron masanta ang smuggling.
Gimando ni Marcos ang reporma sa burukrasya aron mapugngan ang smuggling, pagpaubos sa gasto sa logistics, ug pagsiguro sa kasayon sa pagnegosyo, samtang ang iyang gobyerno nagtrabaho aron masuportahan ang pagbubo og mga puhunan ug kalihukan sa negusyo sa nasud. (TPM sa SunStar Philippines)