Adunay napulo ka mga sukaranan alang sa legal separation ubos sa Family Code of the Philippines. Subay sa Article 55 niini, mao kini ang mosunod: (1) repeated violence o balik-balik nga pagdagmal batok sa petitioner, kumon nga anak o anak sa petitioner; (2) pagdagmal o pagpugos sa petitioner nga mobalhin og relihiyon o partido sa politika;
(3) pagsuway sa sinumbong sa pagdani sa petitioner, kumon nga anak o anak sa petitioner, sa pagsud sa prostitution o pamurikat; (4) ang sinumbong nakonbikto sa krimen nga gisilotan sa kapin sa unom ka tuig, bisan pa kon dunay pardon;(5) ang sinumbong adik sa drugas o palahubog;
(6) ang sinumbong tomboy o bayot; (7) ang sinumbong nagpakasal sa lain bisan minyo nang daan, sa Pilipinas o sa gawas sa nasod; (ang sinumbong nakighilawas sa lain o sobra ka higal; (9) pagsuway sa sinumbong sa pagpatay sa kapikas; o (10) pag-abandonar sa sinumbong sa petitioner sa way igong hinungdan sa kapin sa usa ka tuig.
Apan di pa kini igo, matod pa ni Kongresista Jonathan Clement Abalos II sa Pagtibayin at Palaguin ang Pangkabuhayang Pilipino (4Ps) party-list. Mao nga iyang gipasaka ang House Bill No. 7538 nga maglakip sa tanang matang sa abuso isip sukaranan sa legal separation.
Gitumbok ni Abalos ang obserbasyon sa Philippine Commission on Women nga ang basihanan sa legal separation wa magtagad sa kamatuoran nga daghan ang mga biktima sa laing mga matang sa abuso nga wala sa Family Code apan anaa ubos sa Republic Act 9262, ang Anti-Violence against Women and their Children (Anti-VAWC) Act of 2004.
Ubos sa iyang balaudnon, ang numero uno nga basihan sa legal separation sa Family Code nga nag-ingon “repeated physical violence or grossly abusive conduct” pagailisan og “any act or series of acts of physical and sexual violence, economic abuse, or grossly abusive conduct, including battery, assault, coercion, harassment or arbitrary deprivation of liberty.”
Ilakip nga sukaranan sa legal separation ang psychological violence nga makahimo og emotional o mental distress ug behavioral addiction, sama sa pagsugal ug pornographic addiction. Ug imbis “lesbianism or homosexuality of the respondent,” ilisan kini og “gender identity and sexual orientation of the petitioner or petitioner’s partner resulting in psychological incapacity or irreconcilable differences.”
Apan matod pa ni Albay 1st District Rep. Edcel Lagman, ang mga balaod sa legal separation og annulment of marriage di paigo aron mahatagan og kagawasan ang mga magtiayon nga nabilanggo sa usa ka “toxic marital relation.”
Sa legal separation, magkabuwag ang magtiayon apan di makaminyo og usab. Ang resulta, ang magtiayon nga nagkabuwag na makig-ipon og lain ug posibleng mag-atubang sa mga kaso sa adultery ug concubinage.
Ang annulment of marriage alang niadtong mga hinungdan nga diha na sa wa pa ang kaminyuon bisan kon ang mga timailhan niini migawas human sa kasal. Way labot ang mga hinungdan nga nigawas atol sa kaminyuon. Busa matod pa ni Lagman, ang absolute divorce mao ang “legal, logical and reasonable” measure sa paglibkas sa kaminyuon. (edbarrita@gmail.com)